2014/68/EU – (97/23/EC)
Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (PED)
Bu Yönetmeliğin amacı, maksimum izin verilebilen PS basıncı 0,5 bar’dan daha büyük olan basınçlı ekipmanların ve donanımların tasarım, üretim ve uygunluk değerlendirmesi ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Yardıma mı ihtiyacınız var?
Teknik kadromuz sizlere hizmet vermeye hazırlar. Hemen arayabilirsiniz!
0 216 574 54 26
Özet Bilgi
Temel Gereklilikler
Modüller
Yöntem Seçimi
Özet Bilgi
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı, maksimum izin verilebilen PS basıncı 0,5 bar’dan daha büyük olan basınçlı ekipmanların ve donanımların tasarım, üretim ve uygunluk değerlendirmesi ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik; maksimum izin verilebilen PS basıncı 0,5 bar’dan daha büyük olan basınçlı ekipmanları kapsar.
(2) Bu Yönetmelik aşağıda belirtilen hususları kapsamaz:
a) Basınç düşürme istasyonları veya sıkıştırma istasyonlarında bulunabilen standart basınçlı ekipmanlar hariç olmak üzere; herhangi bir akışkan veya maddeyi, bir tesise ya da kıyı veya açıkta bulunan tesisten taşımak için tasarlanmış, ekli her türlü ekipmanı da içeren ve tesisin içinde bulunan son izolasyon cihazını da kapsayacak şekilde boru veya boru sisteminden oluşan boru hattı,
b) Suyun tedariki, dağıtımı ve boşaltılması için şebekeler ve ilgili ekipmanlar, basınçlı su taşıma boruları, basınç tünelleri, hidroelektrik tesisler için basınç şaftı ve ilgili özel aksesuarlar,
c) 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliğinin (87/404/AT) kapsadığı ekipmanlar,
ç) 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aerosol Kaplar Yönetmeliğinin (75/324/AT) kapsadığı ekipmanlar,
d) Aşağıda belirtilen mevzuat ve ekleri tarafından araçların fonksiyonları için belirlenmiş olan ekipmanlar:
1) 1/4/1999 tarihli ve 23653 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (70/156/AT),
2) 7/1/1999 tarihli ve 23576 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörleri Tip Onayı Yönetmeliği (74/150/AT),
3) 23/12/2004 tarihli ve 25679 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliği (2002/24/AT),
e) Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirtildiği gibi Kategori I’den yüksek olmayacak şekilde sınıflandırılmış ve aşağıda açıklanan yönetmelikler tarafından kapsanan ekipmanlar;
1) 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı 4. mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Makine Emniyeti Yönetmeliği (98/37/AT),
2) 15/2/2003 tarihli ve 25021 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliği (95/16/AT),
3) 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Belirli Gerilim Sınırları Dahilinde Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Elektrikli Teçhizat ile İlgili Yönetmelik (73/23/AT),
4) 13/3/2002 tarihli ve 24694 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Cihaz Yönetmeliği (93/42/AT),
5) 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelik (90/396/AT),
6) 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı 4. Mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılacak Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik (94/9/AT),
f) Avrupa Birliğini oluşturan Roma Antlaşmasının 223 (1) (b) maddesi t arafından kapsanan askeri ekipmanlar,
g) Yanlış kullanım sonucunda radyoaktif yayıma sebep olabilecek, özellikle nükleer amaçlı kullanım için tasarlanan ekipmanlar,
ğ) Petrol, gaz veya jeotermal keşif ve sondaj endüstrisinde ve yeraltı depolamasında, kuyu basıncını kontrol etmek için kullanılan kuyu başı, patlama önleyiciler, boru manifoldları ve bunların tüm ekipmanlarından oluşan kuyu kontrol ekipmanları,
h) Basıncın belirgin bir tasarım faktörü olmadığı statik ve dinamik işlevsel etkileri veya diğer işlevsel etkileri karşılayabilecek yeterli dayanıklılık, sertlik veya kararlılığa sahip olan ve buna uygun olarak malzemesi seçilmiş, boyutları belirlenmiş ve üretilmiş mahfazaları ve makineleri kapsayan aşağıda belirtilen ekipmanlar,
1) Türbin ve içten yanmalı motorları da içeren motorlar,
2) Buharlı motorlar, gaz/buhar türbinleri, turbo jeneratörler, kompresörler, pompalar ve çalıştırma düzenleri,
ı) Fırın soğutma sistemleri, sıcak hava geri kazanıcıları, toz emiciler ve sıcak fırın egzoz gazı temizleyicileri dahil olmak üzere yüksek fırınlar, fırın soğutma, gaz değiştiriciler, eritme, yeniden eritme, gazını alma, çelik ve demir dışı metallerin döküm tepsileri dahil olmak üzere doğrudan tasviye döküm ocakları,
i) Şartel kontrol ünitesi, transformatör gibi yüksek gerilim ekipmanları ve dönen makinalar için mahfazalar,
j) Aktarma sistemleri (örneğin: elektrik ve telefon kabloları) muhafazası için basınçlı borular,
k) Gemiler, roketler, uçaklar ve hareket edebilir deniz araçları ile tekneler üzerinde kullanılmak veya
bunların hareketini sağlamak üzere tasarlanmış ekipmanlar,
l) Taşıt lastikleri, h ava yastıkları, oynamak için kullanılan toplar, şişme botlar ve benzeri esnek
muhafazadan oluşan basınçlı ekipmanlar,
m) Egzoz ve emme susturucuları,
n) Son tüketim için üretilen karbonatlı içeceklerin şişe veya teneke kutuları,
o) PSxV değeri 500 bar x litreden fazla olmayan ve izin verilen maksimum basıncı 7 bar’ı geçmeyen,
içeceklerin dağıtım ve nakliyesi için tasarlanmış kaplar,
ö) Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Uluslar Arası Taşınması (ADR), Tehlikeli Maddelerin Demiryolu ile Uluslar Arası Taşınması (RID), Uluslar Arası Denizcilikle İlgili Tehlikeli Madde Kodları (IMDG) ve Uluslar Arası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) anlaşmaları tarafından kapsanan ekipmanlar,
p) Sıcak su ısıtma sistemindeki radyatör ve borular,
r) Sıvının üzerindeki gaz basıncı 0,5 bar’dan fazla olmayan sıvıları depolamak için tasarlanmış kaplar.
Teknik Gerekler
Aşağıda (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde ifade edilen basınçlı ekipmanlar bu Yönetmeliğin
ekinde yer alan temel gerekleri yerine getirmelidir.
a) Bu fıkranın (b) bendi haricinde olup aşağıda belirtilen kaplar.
1) Gaz, sıvılaştırılmış gaz, basınç altında çözünmüş gazlar, buharlar ve maksimum izin verilen sıcaklıktaki buhar basıncı, normal atmosfer basıncından (1013 mbar) 0,5 bar’dan daha yüksek olan aşağıdaki sınırlamalar dahilindeki sıvılar için kaplar.
1.1) 1 litre’den daha büyük hacim ve PS ile V çarpımı 25 bar x litreden daha büyük veya 200 bar’dan daha büyük PS basıncı olup bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 1’de gösterilen, grup 1’deki akışkanlar için kaplar.
1.2) 1 litre’den daha büyük hacim ve PS ile V çarpımı 50 bar x litreden daha büyük veya 1000 bar’dan daha büyük PS basıncı olup, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 2’de gösterilen, grup 2’deki akışkanlar için kaplar ve taşınabilir tüm yangın söndürücüler ve solunum tüpleri.
2) Maksimum izin verilen sıcaklıkta buhar basıncı normal atmosfer basıncından (1013 m bar) 0,5 bar’dan fazla olmayan aşağıdaki sınırlamalar dahilindeki sıvılar için kaplar.
2.1) 1 litre’den daha büyük hacim ve PS ile V çarpımı 200 bar x litreden daha büyük veya 500 bar’dan daha büyük PS basıncı olup, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 3’te gösterilen grup 1’deki akışkanlar için kaplar.
2.2) 10 bar’dan daha büyük PS basıncı ve PS ile V çarpımı 10 000 bar x litreden büyük veya 1000 bar’dan daha büyük PS basıncı olup, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 4’te gösterilen, grup 2’deki akışkanlar için kaplar.
b) 2 litre’den daha büyük bir hacmi ve aşırı ısınma riski olan 110 °C’tan daha fazla sıcaklıkta kızgın su veya buhar üretimi amaçlanan bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 5’te gösterilen, ateşle veya başka türlü ısıtılmış basınçlı ekipmanlar ve bütün basınçlı pişiriciler.
c) Aşağıdaki amaçlar için tasarımlanmış borular.
1) Gaz, sıvılaştırılmış gaz, basınç altında çözünmüş gazlar, buharlar ve maksimum izin verilen sıcaklıkta buhar basıncı, normal atmosfer basıncından (1013 mbar) 0,5 bar’dan daha yüksek olan aşağıdaki sınırlamalar dahilindeki sıvılar için borular.
1.1) DN’si 25’ten daha büyük olup, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 6’da gösterilen, grup
1’deki akışkanlar için borular.
1.2) DN’si 32’den daha büyük ve PS ile DN çarpımı 1000 bar’dan büyük olup bu Yönetmeliğin ekinde
yer alan (EK-II), tablo 7’de gösterilen, grup 2’deki akışkanlar için borular.
2) Maksimum izin verilen sıcaklıkta buhar basıncı normal atmosfer basıncından (1013 m bar) 0,5 bar’dan fazla olmayan aşağıdaki sınırlamalar dahilindeki sıvılar için borular.
2.1) DN’si 25’ten daha büyük ve PS ile DN çarpımı 2000 bar’dan büyük olup bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 8’de gösterilen, grup 1’deki akışkanlar için borular.
2.2) PS si 10 bar’dan büyük, DN’si 200’den büyük ve PS ile DN çarpımı 5000 bar’dan büyük olup bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-II), tablo 9’da gösterilen grup 2’deki akışkanlar için borular.
ç) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c) bentlerinin kapsamındaki ekipmanlar ve bu ekipmanların
oluşturduğu donanımlar için kullanılan emniyet ve basınç aksesuarları.
(2) Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde “donanımlar” olarak ta nımlanıp bu Yönetmeliğin kapsamında olan en az bir basınç ekipmanını içeren ve aşağıda listelenmiş olan donanımlar, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan
(EK-I)’de bildirilen temel gereklere uygun olmalıdır.
a) Aşırı ısınma riski arz eden, ateşlenerek veya başka bir şekilde ısıtılan en az bir basınçlı ekipmandan oluşan, 110°C üzerinde bir sıcaklıkta buhar veya kızgın su üretmesi amaçlanan donanımlar.
b) Bu fıkranın (a) bendinde anlatılanların haricindeki donanımlardan, imalatçı tarafından pazara ve hizmete sunulanlar.
c) Bu maddenin birinci fıkrası kapsamına girmeyip, el ile katı yakıtla beslenen ve 50 bar x litreden daha büyük PS x V değeri olan, 110°C’dan daha fazla olmayan sıcaklıkta sıcak su üretmesi planlanan donanımlar, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-I) madde 2.10, madde 2.11, madde 3.4, madde 5 (a) ve madde 5 (ç)’de belirtilen temel gereklere uymalıdır.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri ile ikinci fıkrasında b elirtilen limitlerin altında veya eşit olan basınçlı ekipmanlar ve/veya donanımlar, emniyetli kullanımı sağlamak için Türkiye’deki veya bir Avrupa Birliği üyesi ülkedeki geçerli mühendislik uygulamasına uygun olarak tasarımlanmalı ve imal edilmelidir. Basınçlı ekipmanların ve/veya donanımların beraberinde yeterli kullanım talimatları olmalı ve imalatçıyı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisini tanımlayacak bir etiketi bulunmalıdır. Bu tür ekipmanlar ya da donanımlara 16 ncı maddede belirtilen CE uygunluk işareti iliştirilemez.
Temel Gereklilikler
Temel Gereklilikler
1. GENEL
1.1. Basınçlı ekipman, mantıklı öngörülebilir şartlarda veya üreticinin kullanım talimatlarına uygun bir şekilde hizmete sokulduğunda emniyetini sağlayacak şekilde tasarımlanmalı, imal edilmeli, kontrol edilmeli ve uygun olduğu yerlerde kurulmalıdır.
1.2. Üretici,en uygun çözümü seçerken, aşağıda bildirilen prensipleri şu şekilde uygulamalı;
– Uygulanabildiği oranda tehlikeleri yok etmeli veya azaltmalıdır.
– Giderilemeyen tehlikelere karşı uygun koruma önlemleri alınmalıdır.
– Gerektiğinde, kullanıcıları tehlikelere karşı bilgilendirilmeli ve kurma ve/veya kullanım sırasında bu riskleri azaltmak için özel önlemleri alınması konusunu bildirmelidir.
1.3. Yanlış kullanım potansiyeli olasılığı varsa veya açıkça bu durum öngörülebiliyorsa, basınçlı ekipman bu yanlış kullanımdan doğacak tehlikeyi önleyecek şekilde tasarımlanmak zorundadır veya bu mümkün olamıyorsa, basınçlı ekipmanın bu şekilde kullanılamayacağına ilişkin uygun uyarılar verilmelidir.
2. TASARIM
2.1. GenelBasınçlı ekipmanın amaçlanan ömrü süresince emniyetli olmasının garantilenmesi için, bütün faktörleri göz önünde bulundurularak, basınçlı ekipman uygun bir şekilde tasarımlanmalıdır. Tasarım kapsamlı metotlar kullanılarak, bütün ilgili hatalara karşı tutarlı bir şekilde yeterli emniyet payı içerdiği bilinen, uygun emniyet katsayısı içermelidir.
2.2. Yeterli Dayanım İçin Tasarım
2.2.1. Basınçlı ekipman amaçlanan kullanımına ve diğer öngörülebilen çalışma koşullarına ve yüklemelere uygun olarak tasarımlanmalı. Özellikle,aşağıdaki etkenler hesaba katılmalıdır.
– İç/dış basınç
– Çevre ve işletme sıcaklığı
– İşletme ve test koşullarında statik basınç ve içeriğin kütlesi,
– Trafik, rüzgar ve deprem yükü,
– Taşıma ,bağlantılar, boru donanımı vs gibi durumlardan kaynaklanabilen karşı kuvvetler ve momentleri,
– Korozyon ve aşınma, yorulma vs.
– Kararsız olan akışkanların terkibinin bozulması,
Aynı zamanda oluşabilecek çeşitli yükler, eş zamanlı oluşma ihtimalleri göz önünde bulundurularak,dikkate alınmalıdır.
2.2.2. Yeterli dayanım için tasarım şunlara dayanmalıdır:
– Genel bir kural olarak, hesaplama modeli, madde 2.2.3 de tanımlandığı gibi ve gerektiğinde madde 2.2.4 de tanımlandığı gibi deneysel tasarım metodu ilavesiyle veya
– Hesaplama olmadan deneysel tasarım metodu, aynen madde 2.2.4 de tanımlandığı gibi ürünün izin verilebilir maksimum basıncı PS ve hacminin V çarpımı, 6000 bar.ℓ den daha az veya ürün PS. 7DN çarpımı 3000 bar dan daha az ise.
2.2.3. Hesaplama metodu
a) Ürün içeriği ve diğer yükleme durumları
Basınçlı ekipman için izin verilebilen gerilim, çalışma koşullarında öngörülebilen makul arıza şekli dikkate alınarak, sınırlandırılmalıdır. Bu noktada, emniyet katsayısı üretimde gerçek işletme şartları, gerilmeler, hesaplama modelleri ve malzemenin özellikleri ile ortaya çıkan her belirsizliği tamamen yok etmek için uygulanmalı.
Bu hesaplama metotları, madde 7’ deki gerekleri ile birlikte, gereken her yerde, yeterli emniyet payı temin etmelidir.
Yukarıda belirtilen gerekler, uygun olan yerlerde, diğerlerine ek olarak yada diğer metodlarla birlikte, aşağıdaki metodlardan biri uygulanarak sağlanabilir.
–Formüle göre tasarım,
–Analize göre tasarım,
–Kırılma mekaniklerine göre tasarım,
b) Dayanım
İlgili basınçlı ekipmanın dayanım gücünü oluşturmak için uygun tasarım hesapları kullanılmalıdır.
Özellikle :
– Hesaplama basınçları izin verilebilen maksimum çalışma basıncından daha az olmamalı ve statik buhar basıncı ile dinamik sıvı basıncı ve kararsız akışkanların bozulmaları hesaba katılmalı, bir kabın ayrı basınçlı haznelere ayrıldığı durumlarda parçaların ayrışma duvarları, bitişik parçanın mümkün olan en düşük basıncına bağlı olarak azami mümkün olan parça basıncına göre tasarlanmalıdır.
– Hesaplanan sıcaklıklar uygun emniyet payını içermelidir.
– Tasarım, ekipmanın öngörülen işletme koşulları altında meydana gelebilecek olan bütün muhtemel ısı ve basınç birleşimlerini göz önünde bulundurmalıdır.
– Maksimum gerilmeler ve en yüksek gerilme yığılması emniyet sınırları içerisinde kalmalıdır.
– Basınçlı kısmın hesaplamasında, madde 4’ de belirtilen uygun emniyet faktörleri ile birlikte verilen koşullar dikkate alınarak, dokümante edilmiş bilgilere dayanılarak, malzemenin özelliklerine uygun değerlerden faydalanılmalıdır. Göz önüne alınacak malzeme karakteristikleri aşağıdakileri içermelidir:
– Akma mukavemeti, % 0,2 veya hesaplanan sıcaklıkta ki yaklaşık % 1,0 uzama sınırı gerilmesi,
– Çekme mukavemeti,
– Zamana bağlı mukavemet , örneğin; sürünme mukavemeti,
– Yorulma,
– Elastiklik modülü, (Young modülü)
– Uygun miktarda plastik gerilme özelliği,
– Çentik darbe mukavemeti,
– Kopma dayanıklılığı,
– Malzeme özelliğine bağlı olarak uygun kaynak faktörü seçilmeli. Örneğin: tahribatsız test türü, malzemenin kaynağı ve çalışma şartları göz önünde bulundurulmalıdır.
– Tasarımda ekipmanın öngörülen kullanımında tüm ilgili zayıflatıcı etkiler (Örneğin: korozyon, esneme, yorulma) ve madde 3.4’ te anlatılan malzemenin ömrü ile ilgili tasarımın belirli düzenlemeler alınmalıdır. Ekipmanın tasarlanan kullanımı ile orantılı olarak, uygun kayıtlarını tutmalı. madde 3.4’te anlatılan malzemenin ömrü ile ilgili tasarımın belirli düzenlemeleri dikkate alınmalıdır. örneğin:
– Sürünme için : belirli sıcaklıkta işletme süresi tasarlanmalı,
– Yorulma için:belirli gerilme seviyesinde yük tekrarı sayısı tasarlanmalı,
– Korozyon için: korozyon ilavesi tasarlanmalı,
c) Kararlılık durumu
Hesaplanan kalınlığın uygun yapısal kararlılığa izin vermediği durumlarda, nakliye ve işleme tarzı riskleri dikkate alınarak durum düzeltmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
2.2.4. Deneysel tasarım metodu
Ekipmanın tasarımı, bütün olarak veya kısmi olarak bir örneği veya bir kategorisi üzerinde yapılan, uygun bir test programı ile geçerliliği onaylanabilir.
Testten önce test programı açıkça tanımlanmalı ve eğer varsa uygunluk değerlendirmesi modülünden sorumlu Onaylanmış Kuruluşça kabul edilmelidir.
Bu program test şartlarını ve kabul edilme veya red kriterlerini tanımlamalıdır. Testten önce, test edilmesi gereken ekipmanı oluşturan malzemelerin temel özellikleri ve boyutlarının gerçek değerleri ölçülmelidir.
Test sırasında, gerektiği yerde, basınçlı ekipmanın kritik bölgelerinin, uzama ve gerilimlerinin yeterli hassaslıkta ölçülüp kaydedebilen aletler ile gözlenebilmesi mümkün olmalıdır.
Test programı aşağıdakileri içermelidir.
a) Basınç dayanım testinin amacı, belirlenen bir emniyet payı ile izin verilebilir maksimum basınçta, malzemenin kayda değer bir sızdırma veya belirlenen bir aralığı aşan deformasyon olmadığını tespit etmektir.
Test basıncı, tasarım amaçlı kullanılan değerlerle, test koşulları altında ölçülen malzeme karekteristiği değerleri ile geometrik değerler arasındaki farklılıklar esasına göre belirlenecektir; test ve tasarım sıcaklığı arasındaki farklılıklar hesaba katılmalıdır.
b) Sürünme veya yorulma riskinin olduğu yerde, ekipman için çalışma koşulları esasına göre belirlenmiş uygun testler tanımlanacaktır. Örneğin, belirtilen sıcaklıklarda tutmak, belirlenen gerilme seviyesindeki yük tekrarı v.s;
c) Gerektiğinde, madde 2.2.1 de bildirilen, örneğin, korozyon, dış hasar vs. gibi diğer faktörlerle ilgili testler.
2.3. Emniyetli kullanım ve çalışma sağlamak için şartlar;
Basınç ekipmanı için belirlenmiş olan çalışma metodu, ekipmanın çalışmasında öngörülebilen makul riskleri engellemeye uygun olmalıdır. Aşağıdakiler özel olarak dikkate alınmalıdır.
–Kapaklar ve delikler,
–Basınç emniyet valfinin tehlikeli basıncı boşaltımı,
–Bir basınç veya vakum mevcutken fiziksel girişleri önleme cihazları,
–Tasarlanan kullanımı göz önünde bulunduran yüzey sıcaklığı,
–Kararsız akışkanların ayrışması.
Özellikle, bir giriş kapağı yerleştirilmiş basınçlı ekipmanda, kapak açılırken herhangi bir tehlike arz etmemesini kolayca temin etmek için otomatik veya el ile çalışan bir alet ile donatılmalı. Ayrıca, kapağın çabuk açıldığı durumlarda, basınçlı ekipman akışkan basıncının veya sıcaklığının tehlike arz ettiğinde hemen açılmayı önleyecek bir cihaz ile donatılmalıdır.
2.4Muayene araçları
a) Basınçlı ekipmanlar, emniyeti sağlayan bütün gerekli incelemelerin tatbik edilebileceği gibi tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
b) Basınçlı ekipmanın güvenliğini ve bu güvenliğin sürekli olduğunu inceleyebilmek için fiziksel olarak içine giriş yapılabilmeli ve bu giriş güvenli ve ergonomik olmalıdır.
c) Basınçlı ekipmanın emniyet koşullarını temin etmek için aşağıdaki durumlarda başka araçlar da uygulanabilir.
– Fiziksel olarak içeri girişleri engelleyecek kadar küçük olma durumları, veya
– Basınçlı ekipmanın açılmasının iç kısmı kötü etkilediğinde, veya
– İçerik maddesinin, basınçlı ekipmanın yapıldığı malzemeye ve basınç düşürücü mekanizmaya zararlı olmadığı belirlendiğinde ve herhangi bir zayıflatıcı iç etkinin söz konusu olmadığında,
2.5. Boşaltma ve hava /gaz alma araçları yolları
Gerektiğinde, basınçlı ekipmanın havasının alınması ve boşaltılması için aşağıdaki şekilde yeterli düzenle donatılmalıdır:
– Su vuruntusu, vakum çökmesi, korozyon ve kontrolsüz kimyasal reaksiyonlar gibi zararlı etkilerden kaçınmalı etkileri önlemek için bütün işletme ve test kademeleri, özellikle basınç testi, dikkate alınmalı,
– Temizlik, muayene ve bakımın güvenli bir şekilde yapılmasına izin verilmelidir.
2.6. Korozyon ve diğer kimyasal zararlar;
Gerektiğinde, tasarlanan ve önceden görülebilen makul ölçülerde, korozyon veya diğer kimyasal zararlara karşı yeterli dikkat veya koruma temin edilmeli.
2.7. Aşınma
Korozyon veya aşındırmanın fazla olduğu durumlarda aşağıdaki hususları dikkate alan yeterli önlemler alınmalıdır.
– Uygun tasarımla o etkiyi mümkün olduğu kadar azaltın, örneğin; ilave malzeme kalınlığı yada kaplama maddesi veya astar kullanmak,
– En çok etkilenmiş olan parçaların değiştirilmesine izin verilmesi,
– Sürekli emniyetli kullanım için gerekli ölçümlere, madde 3.4 de belirtilen önlemlere dikkat çekilmeli,
2.8. Donanımlar;
Donanımlar, aşağıdaki şartları taşıyacak şekilde tasarlanmalıdır:
– Donanımı oluşturan parçalar işlevlerini emniyetli olarak yapacak tarzda uygun şekilde bir araya getirecek şekilde olmalıdır.
– Bütün parçalar uygun bir şekilde birleştirilmiş ve uygun tarzda monte edilmiş olmalıdır.
2.9. Doldurma ve boşaltmaya ilişkin hükümler ;
Uygun olduğu yerlerde, basınçlı ekipman aşağıda belirtilenler gibi tehlikeleri dikkate alarak güvenli bir şekilde doldurma ve boşaltma yapabilecek aksesuarlarla veya söz konusu bağlantıların yapılabileceği şekilde donatılmış olarak tasarımlanmalıdır.
a) Doldururken:
– Aşırı doldurma veya aşırı basınç için, özellikle doldurma oranı ve referans sıcaklığındaki buhar basıncı dikkate alınacaktır.
– Basınçlı ekipmanın kararsızlığı;
b) Boşaltırken: basınç altında tutulan akışkanın kontrolsüz boşaltılması;
c) Doldururken veya boşaltırken: emniyetsiz bağlantı ve bağlantının kesilmesi.
2.10. Basınçlı ekipmanın müsaade edilebilen değerleri geçmesine karşı korunması;
Öngörülebilen makul koşullar altında, izin verilen değerlerin aşılması durumunda, basınçlı ekipmanın montajlı ayrı bir koruyucu cihazla korunması tasarlanmamışsa uygun korunma donanımları ile korunma sağlanmalıdır veya buna müsaade edilmelidir.
Uygun ekipman veya donanım teçhizatın veya montajın bilinen karakteristikleri gözönüne alınarak kararlaştırılmalıdır.
Uygun koruyucu ekipman veya donanım aşağıdakileri kapsamaktadır:
a) Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlandığı gibi emniyet aksesuarları,
b) Uygun olan yere, gösterge ve/veya basınç aletini izin verilebilen limitte tutmak için elle veya otomatik olarak gerekli önlemin alınmasını sağlayacak alarm gibi izleme veya gözlem sisteminin yerleştirilmesi.
2.11. Emniyet Cihazları
2.11.1. Emniyet cihazları şöyle olmalı:
–Gerektiği yerde cihazların bakım ve test gereklerini dikkate alarak, amaçlanan görevlerine uygun ve sağlam tasarlanmış ve yapılmış olmalıdır.
–Şayet emniyet fonksiyonu bir başka fonksiyondan etkilenmiyorsa, diğer fonksiyonlardan bağımsız olmalıdır.
–Uygun ve sağlam bir koruma elde etmek için uygun tasarım prensiplerine uymalı. Bu ilkeler, özellikle, tedbirli tarz yöntemi, aşırılık, farklılık ve otomatik tanıyı kapsamalıdır.
2.11.2. Basıncı sınırlandıran Cihazlar
Bu cihazlar, basıncın sürekli olarak izin verilebilen basıncı (PS) aşmayacak şekilde tasarımlanmalı; ancak, gerektiğinde madde 7.3 de belirtilen özelliklere uygun olarak kısa süreli basınç dalgalanmasına izin verilebilir olmalıdır.
2.11.3. Sıcaklık izleme Cihazları
Bu cihazlar, emniyet açısından ölçme fonksiyonları ile uyumlu ve yeterli sürede cevap alınabilecek özellikte olmalıdır.
2.12. Harici yangın
Gerekli yerlerde basınçlı ekipman öyle tasarımlanmalı ve uygun olduğu yerlerde uygun aksesuarlar ile donatılmalı veya ona uygun bağlantılar ile donatılmalıdır ki; bir dış yangın durumunda zararı sınırlama gereklerini, özellikle amaçlanan kullanım süresi de gözönüne alarak karşılamalıdır.
3. ÜRETİM
3.1. Üretim prosedürleriÜretici, tasarım aşamasındaki hükümlerin yeterli uygulamasını sağlamak için özellikle aşağıda belirtilen uygun teknik ve ilgili prosedürleri uygulamalıdır.
3.1.1. Bileşim parçalarının hazırlanması
Bileşim parçalarının hazırlanması (Örneğin: şekil verme ve pah kırma), basınçlı ekipmanın emniyetinde noksanlıklara veya çatlaklara veya muhtemel zararlı mekanik özellik değişimlerine yol açmamalıdır.)
3.1.2. Sabit bağlantı
Sabit bağlantılar ve bitişik bölgeler, ekipmanın güvenliği için her türlü yüzey ve iç hatalardan arındırılmış olmalıdır.
Sabit birleşimlerin özellikleri, tasarım hesaplamasında ilgili başka özel değerler özellikle dikkate alınmamışsa, birleştirilecek malzemeler için belirlenmiş olan minimum özellikleri karşılamalıdır.
Basınçlı ekipman için, ekipmanın basınç direncine yardımcı olan parçaların sabit bağlantıları ve onlara doğrudan takılmış olan parçaların birleştirilmeleri, uygun işlem prosedürlerine göre vasıflı bir personel tarafından yapılmalıdır.
II. III. ve IV. Kategorideki basınçlı ekipman için işlem prosedürleri ve personel, üreticilerin seçeceği, yetkili onaylanmış üçüncü taraf kuruluşu tarafından onaylanmalı, bu:
– Bir Onaylanmış Kuruluş veya,
– 13 üncü madde de bildirildiği gibi, bildirilmiş üçüncü taraf uygunluk değerlendirme kuruluşu olabilir.
Bu onayların gerçekleştirilebilmesi için üçüncü taraf, uygun harmonize standardta belirtilen incelemeler ve testler veya benzer eşdeğer incelemeler ve testler uygulamalı ya da uygulatmalıdır.
3.1.3. Tahribatsız testler
Basınçlı ekipman ve donanımlar için sabit birleştirmelerin tahribatsız testleri uygun nitelikteki personel tarafından yapılmalıdır. Kategori III ve IV sınıfı basınçlı ekipman için personel 13 üncü madde de belirtildiği gibi bildirilmiş üçüncü taraf uygunluk değerlendirme kuruluşunca onaylanmalıdır.
3.1.4. Isıl işlem
Malzeme özelliğinin, üretim işlemleri sırasında, basınçlı ekipmanın emniyetini zayıflatacak bir ölçüde, değişme riski varsa, üretimin uygun aşamasında uygun bir ısıl işlem uygulanmalıdır.
Malzeme özelliğinin, üretim işlemleri sırasında, basınçlı ekipmanın emniyetini zayıflatacak bir ölçüde, değişme riski varsa, üretimin uygun aşamasında uygun bir ısıl işlem uygulanmalıdır.
3.1.5. İzlenebilirlik
Ekipmanın basınca maruz kalan parçalarının üretildiği malzemeyi tanımlamak için, uygun usullerle, satın alınan malzemenin gelişinden başlayarak, üretim esnasında ve son deneye kadar izlemeyi sağlayacak uygun prosedürler kurulmalı ve devam ettirilmelidir.
3.2. Nihai değerlendirme;
Ekipmanın basınca maruz kalan parçalarının üretildiği malzemeyi tanımlamak için, uygun usullerle, satın alınan malzemenin gelişinden başlayarak, üretim esnasında ve son deneye kadar izlemeyi sağlayacak uygun prosedürler kurulmalı ve devam ettirilmelidir.
3.2. Nihai değerlendirme;
Basınçlı ekipman aşağıda tanımlandığı gibi bir nihai değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.
3.2.1. Nihai muayene;
Basınçlı ekipman görsel olarak ve Yönetmelikteki gereklere uygunluğunun incelenmesi yoluyla bir nihai muayeneye tabi tutulur. İmalat sırasında uygulanan testler dikkate alınır. Emniyet anlamında gerekli olduğu sürece nihai muayene imalat sırasında uygun olan yerde (nihai muayene sırasında uzun inceleme mümkün olmadığı yerlerde) ekipmanın her parçası için içeriden ve dışarıdan yapılmalıdır.
3.2.2. Dayanıklılık testi
Basınç ekipmanın nihai değerlendirmesi, basınç yönünden de bir test içermelidir. Bu uygun olduğu yerde hidrolik basınç testi şeklinde olur, gerektiğinde madde 7.4 de bildirilen değerde veya en azından eşit değerde olmalıdır.
I. kategori seri üretimi basınçlı ekipman için bu test istatistiksel olarak yapılabilir.
Hidrostatik basınç testinin zararlı veya elverişsiz olduğu durumlarda, belirlenen değerlerde başka testler uygulanabilir. Hidrostatik testten başka testler için, ilave önlemler, örneğin; Tahribatsız muayene veya eşdeğer başka geçerli yöntemler, bu testler yapılmadan önce uygulanmalı.
Basınç ekipmanın nihai değerlendirmesi, basınç yönünden de bir test içermelidir. Bu uygun olduğu yerde hidrolik basınç testi şeklinde olur, gerektiğinde madde 7.4 de bildirilen değerde veya en azından eşit değerde olmalıdır.
I. kategori seri üretimi basınçlı ekipman için bu test istatistiksel olarak yapılabilir.
Hidrostatik basınç testinin zararlı veya elverişsiz olduğu durumlarda, belirlenen değerlerde başka testler uygulanabilir. Hidrostatik testten başka testler için, ilave önlemler, örneğin; Tahribatsız muayene veya eşdeğer başka geçerli yöntemler, bu testler yapılmadan önce uygulanmalı.
3.2.3. Emniyet cihazlarının muayenesi
Montajlar için son değerlendirme, madde 2.10 belirtilen gereklere tam uyumlu olarak kontrol edilmesi tasarlanan emniyet cihazlarının kontrolünü de kapsamalı.
3.3. İşaretleme ve etiketleme
15 inci madde de bildirilen CE uygunluk işaretine ilaveten, aşağıdaki bilgilerde verilmelidir.
a) Tüm basınçlı ekipmanlar için:
– Üreticinin veya topluluk içerisindeki yetkili temsilcinin adı, adresi ve diğer kimlik bilgileri,
– Üretim yılı,
– Basınç ekipmanının tipi, seri veya parti tanımlaması ve seri numarası gibi,
– Gerekli, izin verilebilen maksimum/minimum sınırları;
b) Basınçlı ekipmanın türüne bağlı olarak, emniyetli kurulum, işletme veya kullanım, bakım ve periyodik muayenesi için gerekli bilgiler aşağıdaki gibidir.
– Basınçlı ekipmanın Litre cinsinden hacmi V,
– Boru donanımı için normal büyüklükler, DN,
– Bar cinsinden uygulanan test basıncı PT ve tarihi,
– Emniyet aletinin ayar basıncı, bar olarak,
– Basınçlı ekipmanın çıkış gücü kW,
– Vereceği gerilim V (volt),
– Amaçlanan kullanımı,
– Dolum oranı kg/ℓ,
– Kg olarak maksimum doldurma kütlesi ,
– Dara ağırlığı kg,
– Ürün grubu,
c) Gerektiği yerlerde tecrübelere göre oluşabilecek yanlış kullanıma dikkat çekmek için basınçlı ekipmana iliştirilmiş uyarılar.
CE uygunluk işaretlemesi ve gerekli bilgiler basınçlı ekipmanın üzerinde aşağıdaki istisnalarla birlikte sıkı bir şekilde tutturulan bir bilgi plakası ile verilmelidir.
– Gerektiğinde, aynı montaj için tasarımlanmış olan, boru parçaları gibi ayrı parçalara tekrar işaretleme yapılmasını önlemek için, uygulanabilen yere, uygun belgelendirme sistemi kullanılabilir. Bu CE uygunluk işaretlemesi ve bu Ek de bildirilen diğer işaretleme ve etiketleri de kapsamaktadır.
– Basınçlı ekipmanın çok küçük olması halinde, örneğin; Aksesuarlar, madde 3.3 (b) de bahsedilen bilgiler, basınçlı ekipmana bir etiket ile tutturulabilir;
– Doldurulacak miktar ve c bendinde bahsedilen uyarılar için uygun süre, okunabilir kalmaları sağlamak kaydıyla etiketleme veya diğer yeterli araçlar kullanılabilir.
3.4. İşletme talimatları
a) Basınçlı ekipman kullanıcı için, mümkün olduğu kadar, aşağıdakilerle ilgili, bütün gerekli güvenlik bilgilerinin bulunduğu talimatlar ile birlikte piyasaya sunulmalıdır.
– Çeşitli parçalarının montajını içeren basınçlı ekipmanın kurulması,
– Hizmete sunulması,
– Kullanımı,
– Kullanıcı kontrollerini içeren bakım;
b) Basınçlı ekipmana madde 3.3. gereği tesbit edilen kullanım talimatları; seri no yazılmadan, uygun teknik dokümanları çizimleri ve diyagramları ve bu talimatları anlaşılır kılacak tüm esasları kapsamalıdır.
c) Uygun olursa, bu talimatlar, madde 1.3.e göre yanlış kullanım nedeniyle olabilecek riskleri belirtmeli ve tasarımın madde 2.2.3. e uygun olarak belirli özellikleri hakkında bilgi vermelidir.
Kaynak malzemeleri ve diğer bağlantı malzemeleri yalnızca madde 4.1, madde 4.2(a) ve madde 4.3 (ilk prağrafı)’ teki ilgili gerekleri ve birbirinden farklı iki yapıyı birleştirmeye uygun olmalıdır.
4.1. Basınçlı parçaların malzemeleri:
a) Öngörülen, bütün işletme koşullarına ve test şartlarına uygun özellikte olmalı, ve özellikle yeterli dayanım ve şekil vermeye uygun olmalıdır. Gerektiği yerde, malzemenin karakteristiği madde 7.5 in gerekleriyle uyumlu olmalıdır. Ayrıca, gereken yerde gevrek tip kırılmaları önlemek için özellikle malzeme seçiminde gerekli özen gösterilmeli; özel nedenlerden dolayı kırılgan malzeme kullanılması gerekiyorsa uygun önlemler alınmalı,
b) Basınçlı ekipmanın içerdiği sıvıya karşı yeterli kimyasal direnci olmalı; işletme emniyeti için gerekli kimyasal ve fiziksel özellikler, ekipmanın programlanan ömründen dolayı önemli bir şekilde etkilenmemeli,
c) Yaşlanmadan kayda değer ölçüde etkilenmemeli,
d) Tasarlanan işlem prosedürleri için uygun olmalı,
e) Bir araya getirilen,çeşitli malzemelerin seçiminde kayda değer istenilmeyen etkilerden kaçınılmalıdır.
– Boru donanımı için normal büyüklükler, DN,
– Bar cinsinden uygulanan test basıncı PT ve tarihi,
– Emniyet aletinin ayar basıncı, bar olarak,
– Basınçlı ekipmanın çıkış gücü kW,
– Vereceği gerilim V (volt),
– Amaçlanan kullanımı,
– Dolum oranı kg/ℓ,
– Kg olarak maksimum doldurma kütlesi ,
– Dara ağırlığı kg,
– Ürün grubu,
c) Gerektiği yerlerde tecrübelere göre oluşabilecek yanlış kullanıma dikkat çekmek için basınçlı ekipmana iliştirilmiş uyarılar.
CE uygunluk işaretlemesi ve gerekli bilgiler basınçlı ekipmanın üzerinde aşağıdaki istisnalarla birlikte sıkı bir şekilde tutturulan bir bilgi plakası ile verilmelidir.
– Gerektiğinde, aynı montaj için tasarımlanmış olan, boru parçaları gibi ayrı parçalara tekrar işaretleme yapılmasını önlemek için, uygulanabilen yere, uygun belgelendirme sistemi kullanılabilir. Bu CE uygunluk işaretlemesi ve bu Ek de bildirilen diğer işaretleme ve etiketleri de kapsamaktadır.
– Basınçlı ekipmanın çok küçük olması halinde, örneğin; Aksesuarlar, madde 3.3 (b) de bahsedilen bilgiler, basınçlı ekipmana bir etiket ile tutturulabilir;
– Doldurulacak miktar ve c bendinde bahsedilen uyarılar için uygun süre, okunabilir kalmaları sağlamak kaydıyla etiketleme veya diğer yeterli araçlar kullanılabilir.
3.4. İşletme talimatları
a) Basınçlı ekipman kullanıcı için, mümkün olduğu kadar, aşağıdakilerle ilgili, bütün gerekli güvenlik bilgilerinin bulunduğu talimatlar ile birlikte piyasaya sunulmalıdır.
– Çeşitli parçalarının montajını içeren basınçlı ekipmanın kurulması,
– Hizmete sunulması,
– Kullanımı,
– Kullanıcı kontrollerini içeren bakım;
b) Basınçlı ekipmana madde 3.3. gereği tesbit edilen kullanım talimatları; seri no yazılmadan, uygun teknik dokümanları çizimleri ve diyagramları ve bu talimatları anlaşılır kılacak tüm esasları kapsamalıdır.
c) Uygun olursa, bu talimatlar, madde 1.3.e göre yanlış kullanım nedeniyle olabilecek riskleri belirtmeli ve tasarımın madde 2.2.3. e uygun olarak belirli özellikleri hakkında bilgi vermelidir.
4. MALZEMELER
Basınçlı ekipmanın üretimi için kullanılacak malzemeler değiştirilmesi öngörülmedikçe programlanan ömrü süresince bu tür uygulama için uygun olmalıdır.Kaynak malzemeleri ve diğer bağlantı malzemeleri yalnızca madde 4.1, madde 4.2(a) ve madde 4.3 (ilk prağrafı)’ teki ilgili gerekleri ve birbirinden farklı iki yapıyı birleştirmeye uygun olmalıdır.
4.1. Basınçlı parçaların malzemeleri:
a) Öngörülen, bütün işletme koşullarına ve test şartlarına uygun özellikte olmalı, ve özellikle yeterli dayanım ve şekil vermeye uygun olmalıdır. Gerektiği yerde, malzemenin karakteristiği madde 7.5 in gerekleriyle uyumlu olmalıdır. Ayrıca, gereken yerde gevrek tip kırılmaları önlemek için özellikle malzeme seçiminde gerekli özen gösterilmeli; özel nedenlerden dolayı kırılgan malzeme kullanılması gerekiyorsa uygun önlemler alınmalı,
b) Basınçlı ekipmanın içerdiği sıvıya karşı yeterli kimyasal direnci olmalı; işletme emniyeti için gerekli kimyasal ve fiziksel özellikler, ekipmanın programlanan ömründen dolayı önemli bir şekilde etkilenmemeli,
c) Yaşlanmadan kayda değer ölçüde etkilenmemeli,
d) Tasarlanan işlem prosedürleri için uygun olmalı,
e) Bir araya getirilen,çeşitli malzemelerin seçiminde kayda değer istenilmeyen etkilerden kaçınılmalıdır.
4.2.
a) Basınçlı ekipmanın imalatçısı madde 2.2.3. ‘teki tasarım hesapları için gereken değerleri ve madde 4.1.’ de geçen malzemelerin temel özellikleri ve işlemlerini uygun bir şekilde tanımlamalıdır.
b) Üretici uygunluğa ilişkin diğer teknik belgelendirme sisteminde aşağıdaki şekillerden birinde Yönetmeliğin malzemelere ilişkin spesifekasyonlarını sağlamalıdır.
a) Basınçlı ekipmanın imalatçısı madde 2.2.3. ‘teki tasarım hesapları için gereken değerleri ve madde 4.1.’ de geçen malzemelerin temel özellikleri ve işlemlerini uygun bir şekilde tanımlamalıdır.
b) Üretici uygunluğa ilişkin diğer teknik belgelendirme sisteminde aşağıdaki şekillerden birinde Yönetmeliğin malzemelere ilişkin spesifekasyonlarını sağlamalıdır.
– Harmonize standardlara uygun malzemelerin kullanımıyla,
– 11 inci madde ye göre Avrupa Onaylı basınçlı ekipman malzemelerinin kullanımıyla,
– Özel malzeme değerlendirmesiyle,
c) Kategori III. ve IV ‘deki basınçlı ekipman için (b) nin üçüncü alt girişinde belirtilen özel değerlendirme basınçlı ekipmanın uygunluk değerlendirme prosedürleri ile görevlendirilmiş bir onaylanmış kuruluşça yapılmalıdır.
4.3.Ekipman üreticileri, kullanılan malzemenin istenen özelliklere uymasını temin etmek için uygun tedbirleri almalılar. Özellikle, ekipman üreticisi tüm malzemeler için malzeme özelliklerine uygun olarak malzeme üreticisi tarafından hazırlanan belgeleri temin edecektir.
II. III. Ve IV kategorideki ekipmanın basınç etkisi altındaki ana bölümleri için, özel ürün kontrol sertifikası olmalıdır.
Bir malzeme üreticisinin, Topluluk içindeki bir yetkin kuruluşça belgeli ve malzemelerin özel bir değerlendirmeden geçtiği kalite güvenliği sisteminin olduğu yerlerde, üretici tarafından yayınlanan belgelerde bu bölümün ilgili gereklerine uygunluğu sağladığı varsayılır.
5. Bu Yönetmeliğin 5 inci Maddesinin Birinci Fıkrasında Belirtildiği Gibi Fazla Isınma Riski Olan, Alev Veya Başka Türlü Isıtılmış Basınç Ekipman
Bu basınçlı ekipman aşağıdakileri içerir:
– Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının b bendinde bildirildiği gibi buhar ve sıcak su jeneratörleri, buhar ve sıcak su kazanları,kızdırıcılar ve tekrar kızdırıcılar, atık ısı kazanları, atık yakma kazanları, elektrot veya daldırma türü elektrikle ısıtılan kazanlar, basınçlı pişiriciler, Örneğin: Aksesuarları ile birlikte ve uygulanabildiği yere besleme suyu hazırlama ve yakıt temin sistemleri gibi.
– Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde buhar ve sıcak su üreticilerden başka bir sistem ısıtma ekipmanı, örneğin: Kimyasal veya başka benzer işlemler ve basınçlı gıda işleme ekipmanı gibi ısıtıcılar.
Bu basınçlı ekipman, aşırı ısınma sonucu önemli bir içerik kaybetme riskini en düşük seviyede tutacak şekilde hesaplamalı, tasarlamalı ve yapılmalıdır. Özellikle uygun olduğu yerlerde aşağıdakiler güvenceye alınmalıdır.
a) Isı giriş,çıkış, ısıtma ve uygulanabilir olduğu yerlerde akışkan seviyesinin kısmi ve genel ısınma riskinden korunması için kullanım parametrelerini kesin belirleyecek uygun koruma araçları temin edilmelidir.
b) Tortu ve/veya aşınma ile ilgili riskleri önlemek için sıvının özelliklerinin değerlendirilmesine izin vermek için, gerekli yerlere, numune noktaları temin edilmelidir.
c) Tortulardan dolayı olan riskleri gidermek için yeterli önlemler alınmalıdır.
d) Kapattıktan sonra artakalan ısının güvenli bir şekilde giderilmesi için araçlar temin edilmelidir.
e) Yanıcı maddelerin hava, veya alev geri tepmesi gibi, tutuşabilen karışımların tehlikeli birikimini önlemek için önlemler alınmalıdır.
6. Bu Yönetmeliğin 5 inci Maddesinin Birinci Fıkrasının (c ) Bendinde Belirtilen Borulama
Tasarım ve yapım aşağıdakileri sağlamalıdır.
a) Kabul edilemeyen serbest hareketlerden veya aşırı güçlerin üretilmesinin, örneğin; Flanşlarda, bağlantılarda, körük veya hortumlar üzerindeki gerilim riskinin, destekleme, sınırlama, sıkıca tutturma, sıraya koyma ve ön gerilim alma aracılığıyla, yeterli olarak kontrol altına alınmalıdır.
b) Gazlı akışkanlar için borular içinde yoğunlaşma oluşması olasılığının olduğu yerlerde su vuruntusu veya korozyondan dolayı oluşacak zarardan kaçınmak için en alçak seviyedeki alanlardan tortuların çekilmesi sağlanmalıdır.
c) Türbülans ve girdabın vereceği potansiyel hasara karşı dikkat edilmeli, madde 2.7’ nin ilgili bölümleri uygulanabilir.
d) Borulardaki titreşim nedeniyle aşırı metal yorgunluk riskine yeterli önem verilmelidir.
e) Boru sisteminde Grup 1 akışkanları varsa; yeterince araç, büyüklüğü önemli bir risk gösteren doldurma-boşaltma borularını izole etmek için sağlanmalıdır.
f) Elde olmayan boşaltma riski en aza indirilmelidir. Sabit tarafına, içerideki sıvının miktarını gösteren dolu-boş noktaları bir şekilde işaretlenmiş olmalıdır.
g) Yer altı borularının pozisyonu ve rotasının, güvenli bakımını, incelemesini veya tamirini kolaylaştırmak için, en azından teknik belgelerde kayıtlı olması gerekir.
– 11 inci madde ye göre Avrupa Onaylı basınçlı ekipman malzemelerinin kullanımıyla,
– Özel malzeme değerlendirmesiyle,
c) Kategori III. ve IV ‘deki basınçlı ekipman için (b) nin üçüncü alt girişinde belirtilen özel değerlendirme basınçlı ekipmanın uygunluk değerlendirme prosedürleri ile görevlendirilmiş bir onaylanmış kuruluşça yapılmalıdır.
4.3.Ekipman üreticileri, kullanılan malzemenin istenen özelliklere uymasını temin etmek için uygun tedbirleri almalılar. Özellikle, ekipman üreticisi tüm malzemeler için malzeme özelliklerine uygun olarak malzeme üreticisi tarafından hazırlanan belgeleri temin edecektir.
II. III. Ve IV kategorideki ekipmanın basınç etkisi altındaki ana bölümleri için, özel ürün kontrol sertifikası olmalıdır.
Bir malzeme üreticisinin, Topluluk içindeki bir yetkin kuruluşça belgeli ve malzemelerin özel bir değerlendirmeden geçtiği kalite güvenliği sisteminin olduğu yerlerde, üretici tarafından yayınlanan belgelerde bu bölümün ilgili gereklerine uygunluğu sağladığı varsayılır.
ÖZEL BASINÇLI EKİPMAN GEREKLERİ
Madde 1’ den Madde 4’ e kadar uygulanabilir gereklere ilaveten aşağıdaki Madde 5 ve Madde 6 tarafından kapsanan basınçlı ekipman gerekleri de uygulanır.5. Bu Yönetmeliğin 5 inci Maddesinin Birinci Fıkrasında Belirtildiği Gibi Fazla Isınma Riski Olan, Alev Veya Başka Türlü Isıtılmış Basınç Ekipman
Bu basınçlı ekipman aşağıdakileri içerir:
– Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının b bendinde bildirildiği gibi buhar ve sıcak su jeneratörleri, buhar ve sıcak su kazanları,kızdırıcılar ve tekrar kızdırıcılar, atık ısı kazanları, atık yakma kazanları, elektrot veya daldırma türü elektrikle ısıtılan kazanlar, basınçlı pişiriciler, Örneğin: Aksesuarları ile birlikte ve uygulanabildiği yere besleme suyu hazırlama ve yakıt temin sistemleri gibi.
– Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde buhar ve sıcak su üreticilerden başka bir sistem ısıtma ekipmanı, örneğin: Kimyasal veya başka benzer işlemler ve basınçlı gıda işleme ekipmanı gibi ısıtıcılar.
Bu basınçlı ekipman, aşırı ısınma sonucu önemli bir içerik kaybetme riskini en düşük seviyede tutacak şekilde hesaplamalı, tasarlamalı ve yapılmalıdır. Özellikle uygun olduğu yerlerde aşağıdakiler güvenceye alınmalıdır.
a) Isı giriş,çıkış, ısıtma ve uygulanabilir olduğu yerlerde akışkan seviyesinin kısmi ve genel ısınma riskinden korunması için kullanım parametrelerini kesin belirleyecek uygun koruma araçları temin edilmelidir.
b) Tortu ve/veya aşınma ile ilgili riskleri önlemek için sıvının özelliklerinin değerlendirilmesine izin vermek için, gerekli yerlere, numune noktaları temin edilmelidir.
c) Tortulardan dolayı olan riskleri gidermek için yeterli önlemler alınmalıdır.
d) Kapattıktan sonra artakalan ısının güvenli bir şekilde giderilmesi için araçlar temin edilmelidir.
e) Yanıcı maddelerin hava, veya alev geri tepmesi gibi, tutuşabilen karışımların tehlikeli birikimini önlemek için önlemler alınmalıdır.
6. Bu Yönetmeliğin 5 inci Maddesinin Birinci Fıkrasının (c ) Bendinde Belirtilen Borulama
Tasarım ve yapım aşağıdakileri sağlamalıdır.
a) Kabul edilemeyen serbest hareketlerden veya aşırı güçlerin üretilmesinin, örneğin; Flanşlarda, bağlantılarda, körük veya hortumlar üzerindeki gerilim riskinin, destekleme, sınırlama, sıkıca tutturma, sıraya koyma ve ön gerilim alma aracılığıyla, yeterli olarak kontrol altına alınmalıdır.
b) Gazlı akışkanlar için borular içinde yoğunlaşma oluşması olasılığının olduğu yerlerde su vuruntusu veya korozyondan dolayı oluşacak zarardan kaçınmak için en alçak seviyedeki alanlardan tortuların çekilmesi sağlanmalıdır.
c) Türbülans ve girdabın vereceği potansiyel hasara karşı dikkat edilmeli, madde 2.7’ nin ilgili bölümleri uygulanabilir.
d) Borulardaki titreşim nedeniyle aşırı metal yorgunluk riskine yeterli önem verilmelidir.
e) Boru sisteminde Grup 1 akışkanları varsa; yeterince araç, büyüklüğü önemli bir risk gösteren doldurma-boşaltma borularını izole etmek için sağlanmalıdır.
f) Elde olmayan boşaltma riski en aza indirilmelidir. Sabit tarafına, içerideki sıvının miktarını gösteren dolu-boş noktaları bir şekilde işaretlenmiş olmalıdır.
g) Yer altı borularının pozisyonu ve rotasının, güvenli bakımını, incelemesini veya tamirini kolaylaştırmak için, en azından teknik belgelerde kayıtlı olması gerekir.
7. Belirli Basınçlı Ekipmanlar İçin Özel Nicel Gerekler
Aşağıdaki koşullar genel kural olarak uygulanmaktadır. Bununla birlikte, malzemelerin özelliklerin kesin olmadığı durumlar dahil ve uyumlu standard uygulanmayan durumlarda, üretici baştan başa genel emniyet seviyesinin elde edilmesi için uygun tedbirlerin alındığını kanıtlamak zorundadır.
Aşağıdaki koşullar genel kural olarak uygulanmaktadır. Bununla birlikte, malzemelerin özelliklerin kesin olmadığı durumlar dahil ve uyumlu standard uygulanmayan durumlarda, üretici baştan başa genel emniyet seviyesinin elde edilmesi için uygun tedbirlerin alındığını kanıtlamak zorundadır.
Bu bölüm EK-I in önemli bir parçasıdır. Bu bölümde belirtilen hükümler basınçlı ekipman için uygulanan ve madde 1’ den madde 6’ ya kadar olan yerlerdeki temel gereklere ek niteliğindedir.
7.1.İzin verilebilir gerilimler
7.1.İzin verilebilir gerilimler
7.1.1. Semboller
Re/t, Akma sınırı, aşağıdakilerin (t) hesaplama sıcaklığındaki değeri göstermektedir:
– Malzemenin üst ve alt akma sınırını temsil eden üst akma sınırı,
– Östenit çeliğin ve alaşımsız alüminyumun %1,0 uzama sınırı,
– Diğer durumlardaki %0,2 uzama sınırı.
Rm/20, 20 C’ deki minimum çekme mukavemeti değerini göstermektedir.
Rm/t, hesaplama sıcaklıktaki çekme mukavemetini belirtmektedir.
7.1.2. İzin verilen genel statik gerilme ve sıcaklığa bağlı sürünmede, kullanılan malzemeye göre aşağıdaki değerlerden en küçüğü alınacaktır.
– Ferritik çelik halinde normalize dahil (normalize haddelenmesi) ince taneli çelik hariç ve özellikle ısıl işlemi yapılmış çelik halinde Re/t’nin 2/3 ü ve R m/20’nin 5/12’si.
– Paslanmaz çelik durumunda:
– Kopma sonrası uzama %30 geçerse, Re/t nin 2/3 ü
– Veya alternatif olarak, ve kopma sonrası uzama %35 geçerse, Re/t nin 5/6 sı ve Rm/t nin 1/3 ü;
– Alaşımsız veya düşük alaşımlı dökme çelik durumunda, Re/t nin 10/19 u ve Rm/20 nin 1/3 ü;
– Alüminyum durumunda, Re/t nin 2/3 ü;
– Çöktürülerek yapılmış sertleştirilmişler hariç alüminyum alaşımları durumunda Re/t nin 2/3 ü ve Rm/20 nin 5/12 si.
7.2.Kaynak Faktörü (Bağlantı katsayıları)
Kaynaklı bağlantılarda, bağlantı katsayıları aşağıdaki değerleri aşmamalıdır.
– Bütün dikiş yerlerinin özel bir hasar göstermediğini teyit eden, tahribatlı ve tahribatsız muayeneye tabi tutulan ekipman için: 1,
– Gelişigüzel tahribatsız muayeneye tabi tutulan ekipman için: 0,85,
– Görsel muayene dışında tahribatsız muayeneye tabi tutulmamış ekipman için: 0,7.
Gerektiğinde, gerilme tipleri ve bağlantının mekanik ve teknolojik özellikleri de hesaba katılmalıdır.
Re/t, Akma sınırı, aşağıdakilerin (t) hesaplama sıcaklığındaki değeri göstermektedir:
– Malzemenin üst ve alt akma sınırını temsil eden üst akma sınırı,
– Östenit çeliğin ve alaşımsız alüminyumun %1,0 uzama sınırı,
– Diğer durumlardaki %0,2 uzama sınırı.
Rm/20, 20 C’ deki minimum çekme mukavemeti değerini göstermektedir.
Rm/t, hesaplama sıcaklıktaki çekme mukavemetini belirtmektedir.
7.1.2. İzin verilen genel statik gerilme ve sıcaklığa bağlı sürünmede, kullanılan malzemeye göre aşağıdaki değerlerden en küçüğü alınacaktır.
– Ferritik çelik halinde normalize dahil (normalize haddelenmesi) ince taneli çelik hariç ve özellikle ısıl işlemi yapılmış çelik halinde Re/t’nin 2/3 ü ve R m/20’nin 5/12’si.
– Paslanmaz çelik durumunda:
– Kopma sonrası uzama %30 geçerse, Re/t nin 2/3 ü
– Veya alternatif olarak, ve kopma sonrası uzama %35 geçerse, Re/t nin 5/6 sı ve Rm/t nin 1/3 ü;
– Alaşımsız veya düşük alaşımlı dökme çelik durumunda, Re/t nin 10/19 u ve Rm/20 nin 1/3 ü;
– Alüminyum durumunda, Re/t nin 2/3 ü;
– Çöktürülerek yapılmış sertleştirilmişler hariç alüminyum alaşımları durumunda Re/t nin 2/3 ü ve Rm/20 nin 5/12 si.
7.2.Kaynak Faktörü (Bağlantı katsayıları)
Kaynaklı bağlantılarda, bağlantı katsayıları aşağıdaki değerleri aşmamalıdır.
– Bütün dikiş yerlerinin özel bir hasar göstermediğini teyit eden, tahribatlı ve tahribatsız muayeneye tabi tutulan ekipman için: 1,
– Gelişigüzel tahribatsız muayeneye tabi tutulan ekipman için: 0,85,
– Görsel muayene dışında tahribatsız muayeneye tabi tutulmamış ekipman için: 0,7.
Gerektiğinde, gerilme tipleri ve bağlantının mekanik ve teknolojik özellikleri de hesaba katılmalıdır.
7.3. Özellikle basınçlı kaplar için basınç sınırlayan aletler madde 2.11.2 de anlatılan anlık basınç dalgalanması, maksimum izin verilebilir basıncın %10 unda tutulmalıdır.
7.4. Hidrostatik test basıncı
Basınçlı kaplar için, madde 3.2.2. da bildirilen hidrostatik test basıncı, aşağıdakilerden daha az olmamalıdır.
– Azami izin verilebilen basınç ve azami izin verilebilen sıcaklığı dikkate alınarak hizmetteki basınçlı ekipmanın maruz kaldığı azami basıncın 1.25 katsayısı ile çarpılmasına denk gelen değer, veya
– Daha yüksek değerler için azami izin verilebilir basıncın 1,43 ile çarpılmasına denk gelen değer.
7.5.Malzeme özellikleri
Dikkat edilecek diğer kriterlere uygunluk için başka değerler istenmediği sürece bir çelik, madde 4.1.(a) ‘yı karşılayan bir çelik ise yeterli olarak değerlendirilir. Şayet standard bir işlemde gerçekleştirilen çekme deneyinde kopma sonrası uzama % 14 den az değil ise ve 1S0 V parça testinde ölçülen darbe enerjisi 20 C da veya belirlenen işletme sıcaklığının en düşüğünden yüksek olmayan sıcaklıkta 27 J den az değildir.
Modüller
Uygunluk Değerlendirme Prosedürleri
Bu Ek’deki basınçlı ekipmanlar ile ilgili hükümlerden kaynaklanan yükümlülükler aynı şekilde donanımlara da uygulanır.Modül A: İÇ ÜRETİM KONTROLÜ
1.Bu modül, aşağıdaki madde 2’de bildirilen yükümlülükleri yerine getiren Topluluk içindeki üreticiler veya onların yetkili temsilcilerinin, basınçlı ekipmanın ilgili Yönetmeliğin gereklerini yerine getirdiğini temin eden ve bildiren prosedürü tanımlamaktadır. Topluluk içinde yerleşik olan üretici veya yetkili temsilcisi, basınçlı ekipmanın her birine CE uygunluk işaretini iliştirmek ve yazılı bir uygunluk beyanı düzenlemek zorundadır.2.Üretici, aşağıdaki madde 3’de tanımlanan teknik dosyayı hazırlamak zorundadır ve üretici veya onun Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi bunları Bakanlığın incelemelesi amacı ile basınçlı ekipmanın üretildiği son tarihten itibaren on yıl süre ile kontrole hazır tutmalıdır.
Üreticinin veya temsilcisinin Topluluk içinde bulunmadığı durumlarda, teknik dosyayı hazır tutma zorunluluğu, basınçlı ekipmanın Topluluk piyasasında pazarlayan kişinin sorumluluğundadır.
3.Teknik dosya, basınçlı ekipmanın ilgili Yönetmeliğin gereklerine uygunluğun değerlendirmesi yapılacak şekilde hazırlanır. Teknik dosya, bu tür değerlendirme için ilgili olduğu müddetçe, basınçlı ekipmanın tasarımını, üretimini ve işletimini kapsamalı ve aşağıdakileri içermelidir:
–Basınçlı ekipmanın genel bir tanımı,
–Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri, parçaların, alt parçaların,devrelerin vb. şemaları
–Belirtilen çizimlerin, şemaların ve basınçlı ekipmanın çalışmasının anlaşılması için gerekli tanımlamalar ve açıklamalar,
–Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen ve tamamen veya kısmen uygulanmış standardların listesi ve bu standardların uygulanmadığı durumlarda Yönetmeliğin temel gereklerini karşılaması için benimsenen çözümlerin açıklamaları.
–Yapılan tasarım hesaplarının ve muayenelerin sonuçları,
–Deney raporları.
4.Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, teknik dosya ile birlikte uygunluk beyanının bir kopyasını muhafaza etmelidir.
5.Üretici, üretilen basınçlı ekipman için gereken üretim işleminin yukarıda madde 2 de bahsedilen teknik dosya ve ilgili Yönetmelik ile uyumlu olması için gereken bütün önlemleri almalıdır.
Modül A1: SON DEĞERLENDİRME İZLENEREK İÇ ÜRETİM KONTROLLERİ
Modül A nın gereklerine ilaveten, aşağıdakiler uygun olur.Son değerlendirme üretici tarafından yapılmalı ve üretici tarafından seçilmiş olan bir onaylanmış kuruluşun beklenmedik ziyaretleri ile izlenmelidir.
Bu ziyaretler sırasında onaylanmış kuruluşun yapması gerekenler aşağıda belirtilmiştir:
–Üreticinin, son değerlendirmeyi EK-I madde 3.2.’ye uygun olarak gerçekleştirdiğini saptamak,
–Kontroller yapmak üzere üretim veya depo binasından basınçlı ekipmanın numunesini almak. Onaylanmış kuruluş, numunelerinin kısmen veya tamamen incelenmesinin yapılması veya yaptırılmasına karar verir.
Onaylanmış kuruluş, numunelere göre birkaç basınçlı ekipmanı değerlendirerek, basınçlı ekipman numunelerinin kısmen veya tamamen incelenmesinin yapılması veya yaptırılmasına karar verir.
Basınçlı ekipmanın bir veya daha fazla parçası uygun olmazsa, onaylanmış kuruluş uygun tedbirler almalıdır.
Üretici, onaylanmış kuruluşun sorumluluğunda basınçlı ekipmanın her birine onaylanmış kuruluşun belirleyici numarasını iliştirmelidir.
Modül B: AT TİP İNCELEMESİ
1.Bu modül, uygunluk değerlendirme prosedürünün, onaylanmış kuruluş tarafından, üretimi planlanan ürünü temsil eden numunenin, Yönetmeliğin hükümlerine uygunluğunun araştırıldığı ve tasdik edildiği bölümünü tanımlamaktadır.2.AT Tip İncelemesi başvurusu, üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi tarafından kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa yapılır.
Başvuru aşağıdaki bilgileri içerir:
–Üreticinin adı ve adresi ve şayet başvuru yetkili temsilci tarafından yapılmışsa onun da adı ve adresi,
–Aynı başvurunun başka bir onaylanmış kuruluşa yapılmadığını belirten yazılı bir beyanname,
–Aşağıdaki madde 3’de tanımlanan teknik dosya.
Başvuru sahibi, bundan böyle “tip” olarak adlandırılacak olan ve öngörülen üretimi temsil eden numuneyi onaylanmış kuruluşa teslim eder. Onaylanmış kuruluş test programını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu başka numuneler isteyebilir.
Bir “tip”, çeşitler arasındaki farklılığın emniyet seviyesini etkilememesi koşuluyla, basınçlı ekipmanın birçok çeşidini kapsayabilir.
3.Teknik dosya, basınçlı ekipmanın Yönetmelik gereklerine uygunluğunu ortaya koyacak şekilde hazırlanır. Teknik dosya, bu tür değerlendirme için mümkün olduğunca, basınçlı ekipmanın tasarımını, üretimini ve işleyişini kapsamalı ve aşağıdakileri içermelidir:
–Tipin genel bir tanımı,
–Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri, parçaların alt parçaların, devrelerin vb. şemaları
–Bahsedilen çizimlerin, şemaların ve basınçlı ekipmanın çalışmasının anlaşılması için gerekli tanımlamalar ve açıklamalar,
–Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen ve tamamen veya kısmen uygulanmış standardların listesi ve bu standardların uygulanmadığı durumlarda, Yönetmeliğin temel gereklerini karşılaması için benimsenen çözümlerin açıklamaları.
–Yapılan tasarım hesaplarının ve muayenelerin sonuçları.
–Deney raporları.
–Üretimde yapılan testler hakkında bilgi,
–EK-I’in madde 3.1.2. ve madde 3.1.3.’e göre istenilen özellikler veya onaylama hakkında bilgi.
4.Onaylanmış kuruluşun görevleri:
4.1.Teknik dosyayı incelemek, tipin teknik dosyaya uygun üretildiğini doğrulamak bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde bildirilen standardların ilgili hükümlerine uygun olarak tasarlanmış parçalar ile bu standardların ilgili maddeleri uygulanmaksızın tasarlanmış parçaları belirlemek.
Onaylanmış kuruluşun özellikle yerine getireceği görevler :
–Teknik dosyayı, tasarım ve üretim işlemlerine göre incelemek,
–Basınçlı ekipmanın malzemesinin ilgili uyum standardlarına veya Avrupa onayına uygun olmaması halinde, malzemelerin denetlenmesi ve EK-I madde 4.3.’ e göre malzeme üreticisi tarafından düzenlenen sertifikanın kontrolü,
–Basınçlı ekipmanın sabit bağlanan parçalarının işlemini onaylamak veya daha önce EK-I madde 3.1.2. e uygun olarak onaylanmış olduğunu kontrol etmek,
–Basınçlı ekipmanın sabit bağlanan parçalarının işlemini gerçekleştiren ve tahribatsız testleri yapan personelin EK-I, madde 3.1.2 veya madde 3.1.3. e uygun veya onaylı olduğunu doğrulamak.
4.2.Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde bildirilen standardların uygulanmadığı durumlarda, üretici tarafından benimsenmiş olan çözümlerin, Yönetmeliğin temel gereklerini karşılayıp karşılamadığını tespit etmek için, uygun muayeneleri ve gerekli testleri yapmak veya yaptırmak.
4.3.Üreticinin ilgili standardları uygulamayı tercih etmesi halinde, bunların gerçekten uygulanıp uygulanmamış olduğunu tespit etmek için uygun muayeneleri ve gerekli testleri yapmak veya yaptırmak.
4.4.Başvuru sahibi ile birlikte muayenelerin ve gerekli testlerin yapılacağı yeri tespit etmek.
5.Onaylanmış kuruluş, tipin Yönetmeliğin ilgili hükümlerine uygun olduğunu belirlemesi halinde başvuru sahibine AT tip incelemesi sertifikası düzenler. On yıl geçerli olacak olan ve yenilenebilen sertifika, üreticinin adını ve adresini, muayene sonuçlarını ve onaylı tipin belirlenmesi için gerekli verileri içermelidir.
Teknik dosyanın ilgili bölümlerinin bir listesi sertifikaya eklenmeli ve bir kopyası onaylanmış kuruluş tarafından muhafaza edilmelidir.
Şayet onaylanmış kuruluş, üreticiye veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisine, AT tip incelemesi sertifikasını hazırlamayı reddederse, onaylanmış kuruluş red nedenlerini detaylı olarak belirtmelidir. İtiraz başvurusu için gerekli hazırlıklar yapılmalıdır.
6.Başvuru sahibi, basınçlı ekipmanda temel gereklere veya ürünün kullanımı için belirlenmiş şartlara uygunluğu etkileyebilecek değişikliklerin olması halinde, ek onay alınması gerektiğinden onaylanmış basınçlı ekipmandaki her değişiklik hakkında AT tip incelemesi sertifikası ile ilgili teknik dosyayı muhafaza eden onaylanmış kuruluşu bilgilendirir. Bu ek onay, orijinal AT tip-incelemesi sertifikasına ilave olarak verilmelidir.
7.Her onaylanmış kuruluş verdiği AT tip incelemesi sertifikaları ve bunların iptali ile ilgili yaptığı işlemler hakkında diğer onaylanmış kuruluşları bilgilendirir.
8.Diğer onaylanmış kuruluşlar AT tip incelemesi sertifikasının ve/veya ilavelerinin bir kopyasını alabilirler. Sertifika ilaveleri diğer onaylanmış kuruluşların görüşlerine hazır tutulmalıdır.
9.Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, AT tip incelemesi sertifikasının ve eklerinin kopyasını teknik dosya ile birlikte basınçlı ekipmanın son üretildiğinden sonra on yıl süre ile muhafaza etmelidir.
Ne üreticinin ne de Yetkili temsilcisinin Topluluk içinde faaliyet göstermediği durumda, teknik dosyayı muhafaza etme zorunluluğu, ürünü Topluluk piyasasına sunan kişinin sorumluluğundadır.
Modül B1: AT TASARIM İNCELEMESİ
1.Bu modül, uygunluk değerlendirme prosedürünün, onaylanmış kuruluş tarafından basınçlı ekipmanın parçalarının tasarımının, Yönetmeliğin hükümlerine uygunluğunun araştırıldığı ve tasdik edildiği bölümünü tanımlamaktadır.EK-I madde 2.2.4. de verilen deneysel tasarım metodu, bu modül bağlamında kullanılamaz.
2.AT tasarım incelemesi başvurusu üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi tarafından kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa yapılır.
Başvuru aşağıdaki bilgileri içerir:
–Üreticinin adı ve adresi ve şayet başvuru yetkili temsilci tarafından yapılmışsa onun da adı ve adresi,
–Aynı başvurunun başka bir onaylanmış kuruluşa yapılmadığını belirten yazılı bir beyanname.
–Aşağıda madde 3 de tanımlanan teknik dosya.
Başvuru, çeşitler arasındaki farklılığın emniyet seviyesini etkilememesi koşuluyla, basınçlı ekipmanın birçok çeşidini kapsayabilir.
3.Teknik dosya, basınçlı ekipmanın Yönetmelik gereklerine uygunluğunu ortaya koyacak şekilde hazırlanır. Teknik dosya bu tür değerlendirme için mümkün olduğunca, basınçlı ekipmanın tasarımını, üretimini ve işleyişini kapsamalı ve aşağıdakileri içermelidir:
–Basınçlı ekipmanın genel bir tanımı,
–Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri, parçaların, alt parçaların, devrelerin vb şemaları
–Bahsedilen çizimlerin, şemaların ve basınçlı ekipmanın çalışmasının anlaşılması için gerekli tanımlamalar ve açıklamalar.
–Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen ve tamamen veya kısmen uygulanmış standardların listesi ve bu standardların uygulanmadığı durumlarda, Yönetmeliğin temel gereklerini karşılaması için benimsenen çözümlerin açıklamaları.
– Özellikle bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen standardların tam olarak uygulanmadığı hallerde olmak üzere, tasarım çözümlerinin uygunluğu ile ilgili gerekli destekleyici kanıtlar. Bu destekleyici kanıtlar, üretici tarafından veya onun adına uygun laboratuarlarda yapılan test sonuçlarını da içermelidir.
–Yapılan tasarım hesaplarının ve muayenelerin sonuçları,
–EK-I madde 3.1.2. ve madde 3.1.3. e göre istenilen özellikler veya onaylama hakkında bilgi.
4.Onaylanmış kuruluşun görevleri:
4.1.Teknik belgeleri incelemek, ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde bildirilen standardların ilgili hükümlerine uygun olarak tasarlanmış parçalar ile bu standardların ilgili maddeleri uygulanmaksızın tasarlanmış parçaları belirlemek.
Onaylanmış kuruluşun özellikle yerine getireceği görevler:
–Basınçlı ekipmanın malzemesinin ilgili uyum standardlarına veya Avrupa onayına uygun olmaması halinde malzemeleri denetlemek,
–Basınçlı ekipmanın sabit bağlanan parçalarının işlemini onaylamak, veya daha önce EK-I madde 3.1.2. e uygun olarak onaylanmış olduğunu kontrol etmek,
–Basınçlı ekipmanın sabit bağlanan parçalarının işlemini gerçekleştiren ve tahribatsız testlerini yapan personelin EK-I madde 3.1.2 veya madde 3.1.3. e uygun veya onaylı olduğunu doğrulamak,
1.2Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde bildirilen standardların uygulanmadığı durumlarda, üretici tarafından benimsenmiş olan çözümlerin, Yönetmeliğin temel gereklerini karşılayıp karşılamadığını tespit etmek için gerekli muayeneleri yapmak,
4.3.Üreticinin ilgili standardları uygulamayı tercih ettiği hallerde, bunların gerçekten uygulanıp uygulanmamış olduğunu tespit etmek için gerekli muayeneleri yapmak.
2.Onaylanmış kuruluş, tasarımın, Yönetmeliğin ilgili hükümlerine uygun olduğunu belirlemesi halinde başvuru sahibine AT tasarım incelemesi sertifikası düzenler. Sertifika, üreticinin adını ve adresini, muayene sonuçlarını, geçerlilik koşullarını ve onaylı tasarımın belirlenmesi için gerekli bilgileri içermelidir.
Teknik dosyanın ilgili bölümlerinin bir listesi sertifikaya eklenmeli ve bir kopyası onaylanmış kuruluş tarafından muhafaza edilmelidir.
Şayet onaylanmış kuruluş üreticiye veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisine, AT tasarım incelemesi sertifikasını hazırlamayı reddederse, bu durumda onaylanmış kuruluş red nedenlerini detaylı olarak belirtmelidir. İtiraz başvurusu için gerekli hazırlıklar yapılmalıdır.
3.Başvuru sahibi, basınçlı ekipmanda temel gereklere veya ürünün kullanımı için belirlenmiş şartlara uygunluğu etkileyebilecek değişikliklerin olması halinde, ek onay alınması gerektiğinden onaylanmış tasarımdaki her değişiklik hakkında AT tasarım incelemesi sertifikası ile ilgili teknik dosyayı muhafaza eden onaylanmış kuruluşu bilgilendirir. Bu ek onay, orijinal AT tasarım incelemesi sertifikasına ilave olarak verilmelidir.
4.Her onaylanmış kuruluş verdiği AT tasarım incelemesi sertifikaları ve bunların iptali ile ilgili yaptığı işlemler hakkında diğer onaylanmış kuruluşları bilgilendirir.
5.Diğer onaylanmış kuruluşlar, talep üzerine aşağıdakilerle ilgili bilgileri edinebilirler:
–Düzenlenen AT tasarım incelemesi sertifikaları ve ekleri,
–İptal edilen AT tasarım incelemesi sertifkaları ve ekleri.
6.Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, Yukarıda madde 3. de bildirilen AT tasarım incelemesi sertifikasının ve eklerinin kopyasını teknik dosya ile birlikte basınçlı ekipmanın son üretildiğinden sonra on yıl süre ile muhafaza etmelidir.
Ne üreticinin ne de yetkili temsilcisinin Topluluk içinde faaliyet göstermediği durumda, teknik dosyayı hazır bulundurma zorunluluğu, ürünü Topluluk piyasasına sunan kişinin sorumluluğundadır.
Modül C1: TİPE UYGUNLUK
1.Bu modül, uygunluk değerlendirme prosedürünün üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcileri tarafından basınçlı ekipmanın AT tip inceleme sertifikasında tanımlanan tipe uygunluğunu ve Yönetmeliğin isteklerini karşıladığını temin ve beyan ettiği bölümünü tanımlamaktadır.Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, basınçlı ekipmanın her birine CE uygunluk işaretini iliştirmeli ve yazılı bir uygunluk beyanı düzenlemelidir.
2.Üretici, basınçlı ekipmanın AT tip incelemesi sertifikasında tanımlanan tipe ve Yönetmelik gereklerine uygun şekilde üretilmesi için gereken bütün önlemleri almalıdır.
3.Topluluk içinden oluşturulan üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, uygunluk beyanının bir kopyasını basınçlı ekipmanın son üretiminden sonra on yıl süreyle muhafaza etmeliler.
Ne üreticinin ne de yetkili temsilcisinin Topluluk içinde faaliyet göstermediği durumlarda, mevcut teknik dosyayı muhafaza etme zorunluluğu basınçlı ekipmanı Topluluk piyasasına sunan kişiye aittir.
4.Son değerlendirme üretici tarafından seçilmiş olan onaylanmış kuruluşun beklenmedik ziyaretleri ile izlenmelidir.
Bu ziyaretler sırasında onaylanmış kuruluşun yapması gerekenler aşağıda belirtilmiştir:
–Üreticinin, son değerlendirmeyi EK-I madde 3.2. ye uygun olarak gerçekleştirdiğini saptamak,
–Kontroller yapmak üzere üretim veya depo binasından basınçlı ekipmanın numunesini almak. Onaylanmış kuruluş, numunelere göre birkaç basınçlı ekipmanı değerlendirerek, basınçlı ekipman numunelerinin kısmen veya tamamen incelenmesinin, yapılmasının veya yapılmamasının gerekli olup olmadığını değerlendirmek.
Basınçlı ekipmanın bir veya daha fazla parçası uygun olmazsa, onaylanmış kuruluş uygun tedbirler almalıdır.
Üretici, onaylanmış kuruluşun sorumluğunda basınçlı ekipmanın her birine onaylanmış kuruluşun tanıtım numarasını iliştirmelidir.
Modül D: ÜRETİM KALİTE GÜVENCESİ
1.Bu modül, aşağıda madde 2’ de bildirilen yükümlülükleri yerine getiren üreticinin basınçlı ekipmanın AT tip inceleme sertifikasında veya AT tasarım inceleme sertifikasında tanımlanan tipe uygunluğunu ve Yönetmeliğin gereklerini yerine getirdiğini beyan ve garanti ettiği prosedürü tanımlamaktadır. Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, basınçlı ekipmanın her birine CE uygunluk işaretini iliştirir ve yazılı bir uygunluk beyannamesi düzenler. CE uygunluk işaretine, aşağıda madde 4’ de açıklanan gözetimden sorumlu onaylanmış kuruluşun tanıtıcı numarası eşlik eder.2.Üretici, aşağıda madde 3’ de tanımlandığı gibi, üretim, nihai ürün denetimi ve testler için onaylı bir kalite sistemi uygulamalı ve aşağıda madde 4’ de açıklanan gözetime tabi olmalıdır.
3.Kalite sistemi
3.1Üretici, kalite sisteminin değerlendirilmesi için kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuruda aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
–Basınçlı ekipman ile ilgili gerekli bütün bilgiler,
–Kalite sistemi ile ilgili dokümanlar,
–Onaylanmış tip ile ilgili teknik dosya ve AT tip inceleme sertifikasının veya AT tasarım inceleme sertifikasının bir kopyası.
3.2Kalite sistemi, basınçlı ekipmanın, AT tip inceleme sertifikasında veya AT tasarım inceleme sertifikasında tanımlanan tipe uygun olmasını ve Yönetmelik gereklerini yerine getirmesini temin etmelidir.
Üretici tarafından benimsenen bütün unsurlar, gereksinimler ve hükümler sistematik ve düzenli bir biçimde yazılı politikalar, prosedürler ve talimatlar şeklinde dokümante edilmelidir. Bu kalite sistemi dokümanları, kalite programları, planları, elkitabı ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özellikle aşağıda belirtilenlerin yeterli tanımını içerecek şekilde düzenlenir:
–Basınçlı ekipmanın kalitesi bakımından, yönetimin sorumlulukları ve gücü, organizasyon yapısı ve kalite hedefleri,
–Uygulanacak olan üretim, kalite kontrol ve kalite güvencesi teknikleri özellikle EK-I madde 3.1.2 ye göre onaylanan sabit bağlantı parçaları için kullanılan prosedürler olmak üzere, kullanılacak yöntem ve sistematik faaliyetler,
–Üretim öncesi, üretim esnasında ve üretimden sonra uygulanacak olan testler ve muayeneler ve bunların hangi sıklıkla uygulanacağı,
–Muayene raporları, test verileri gibi kalite kayıtları, kalibrasyon verileri, özellikle EK-I madde 3.1.2. ve madde 3.1.3. e göre parçaların birleştirilmesi ve tahribatsız muayeneleri yapanlar olmak üzere ilgili personelin nitelikleri veya onayları.
–İstenilen kalitenin sağlanması ve kalite sisteminin verimli işlemesi için kullanılan izleme araçları.
3.3Onaylanmış kuruluş, madde 3.2 de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğini belirlemek üzere kalite sistemini değerlendirir. Değerlendirmede, ilgili uyumlaştırılmış standardları esas alan kalite sistemi unsurlarının madde 3.2 deki gereklere uygun olduğu varsayılır.
Denetçilerin en az bir üyesi, ilgili basınçlı ekipman teknolojisinin değerlendirilmesi konusunda tecrübeli olmalıdır. Değerlendirme prosedürü üretim yerine denetim ziyareti içermelidir.
Karar üreticiye bildirilmelidir. Bu bildirme, değerlendirme sonuçlarını ve kararla ilgili nedenleri içermelidir. İtiraz başvurusu için gerekli hazırlıklar yapılmalıdır.
3.4Üretici, onaylandığı şekliyle kalite sisteminden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeli etkinliğini ve devamlılığını sağlamalıdır.
Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, kalite sistemini onaylamış olan onaylanmış kuruluşu, kalite sistemi ile ilgili olarak yapmayı öngördükleri güncelleştirmeler hakkında bilgilendirmelidir.
Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değişiklikleri değerlendirmeli ve değiştirilmiş kalite sisteminin madde 3.2. de bildirilen gerekleri hala yerine getirip getirmediğine ve yeniden bir değerlendirmenin gerekli olup olmadığına karar vermelidir.
Karar, üreticiye bildirilmelidir. Bildirim, inceleme sonuçlarını ve gerekçeli değerlendirme kararlarını içermelidir.
4.Onaylanmış kuruluşun gözetim sorumluluğu
4.1Gözetimin amacı, üreticinin onaylı kalite sistemi ile ilgili yükümlülüklerini hakkıyla yerine getirdiğinden emin olmaktır.
4.2Üretici, onaylanmış kuruluşun kontrol amacıyla üretim, kontrol, test ve depolama mahallerine giriş izni vermeli ve özellikle aşağıda belirtilenler olmak üzere bütün gerekli bilgileri temin etmelidir:
–Kalite sistem dokümanları,
–Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, ilgili personelin nitelik raporları v.b. gibi kalite kayıtları.
4.3Onaylanmış kuruluş, üreticinin kalite sistemini sürdürdüğünü ve uyguladığını belirlemek amacıyla periyodik olarak denetlemeli ve üreticiye denetleme raporlarını sunmalıdır. Periyodik denetlemelerin sıklığı, her üç yılda bir yeniden değerlendirme yapılacak şekilde olmalıdır.
4.4Ayrıca, onaylanmış kuruluş üreticiye beklenmedik ziyaretlerde bulunacaktır. Bu ilave ziyaretin gerekliliği ve sıklığı onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan kontrol sistemi temelinde belirlenecektir. Özellikle, aşağıdaki faktörler ziyaret kontrol sisteminde dikkate alınmalıdır:
–Ekipmanın kategorisi,
–Daha önceki denetim ziyaretlerinin sonuçları,
–Düzeltici faaliyetini sürdürme ihtiyacı,
–Uygulanabilir olduğunda sistemin onayıyla bağlantılı özel koşullar,
–Üretim organizasyonunda, politikada veya tekniğinde önemli değişiklikler.
Bu tür ziyaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerektiğinde, kalite sisteminin doğru işlediğini teyit etmek için testler yapabilir veya yaptırabilir. Onaylanmış kuruluş üreticiye bir denetim raporu, şayet bir test yapılmışsa bir de test raporu sunmalıdır.
5.Üretici, aşağıdaki bilgileri basınçlı ekipmanın son üretildiği tarihten itibaren on yıl süre ile muhafaza eder ve istenildiğinde yetkili kamu kuruluşuna sunar:
–Madde 3.1 in ikinci paragrafında belirtilen dokümanlar;
–Madde 3.4 ün ikinci paragrafında belirtilen güncellemeler;
–Madde 3.3 ün son paragrafında, madde 3.4 ün son paragrafında ve madde 4.3 ve madde 4.4 de belirtilen onaylanmış kuruluşun karar ve raporları.
6.Her onaylanmış kuruluş, verilen ve geri çekilen kalite sistem onayları hakkında diğer onaylanmış kuruluşlara bilgi verir.
Modül D1: ÜRETİM KALİTE GÜVENCESİ
1.Bu modül, aşağıdaki madde 3 de bildirilen yükümlülükleri yerine getiren üreticinin basınçlı ekipmanın Yönetmeliğin gereklerini yerine getirdiğini beyan ve garanti ettiği prosedürü tanımlamaktadır. Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, basınçlı ekipmanın her birine CE uygunluk işaretini iliştirir ve yazılı bir uygunluk beyannamesi düzenler. CE uygunluk işaretine, aşağıdaki madde 5 de açıklanan gözetimden sorumlu onaylanmış kuruluşun tanıtıcı numarası eşlik eder.2.Üretici aşağıda belirtilen teknik dosyayı hazırlamalıdır:
Teknik dosya, basınçlı ekipmanın Yönetmelik gereklerine uygunluğunu ortaya koyacak şekilde hazırlanır. Teknik dosya bu tür değerlendirme için mümkün olduğunca basınçlı ekipmanın tasarımı, üretimi ve işleyişini kapsamalı ve şunları içermelidir:
–Basınçlı ekipmanın genel bir tanımı,
–Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri, parçaların, alt parçaların,devrelerin vb. şemaları
–Bahsedilen çizimlerin, şemaların ve basınçlı ekipmanın, çalışmasının anlaşılabilmesi için gerekli tanımlamalar ve açıklamalar,
–Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen ve tamamen veya kısmen uygulanmış standardların listesi ve bu standardların uygulanmadığı durumlarda, Yönetmeliğin temel gereklerini karşılaması için benimsenen çözümlerin açıklamaları,
–Yapılan tasarım hesaplarının ve muayenelerin sonuçları,
–Deney raporları
3.Üretici aşağıdaki madde 4 de tanımlandığı gibi üretim, son denetim ve testler için onaylı bir kalite sistemi uygulamalı ve aşağıdaki madde 5 de açıklanan gözetime tabi olmalıdır.
4.Kalite sistemi
4.1.Üretici, kalite sisteminin değerlendirilmesi için kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuru aşağıdaki bilgileri kapsamalıdır.
–Söz konusu basınçlı ekipman ile ilgili gerekli bütün bilgiler,
–Kalite sistemi ile ilgili dokümanlar.
4.2.Kalite sistemi, basınçlı ekipmanın, Yönetmelik gereklerini yerine getirmesini temin etmelidir.
Üretici tarafından benimsenen bütün unsurlar, gerekler ve hükümler sistematik ve düzenli bir biçimde yazılı politikalar, prosedürler ve talimatlar şeklinde dokümante edilmelidir. Bu kalite sistemi dokümanları, kalite programlarının, planlarının, elkitaplarının ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlamalı ve özellikle aşağıda belirtilenlerin yeterli tanımını içermelidir.
–Basınçlı ekipmanın kalitesi bakımından, Yönetimin sorumlulukları ve gücü, organizasyon yapısı ve kalite hedefleri,
–Uygulanacak olan üretim, kalite kontrol ve kalite güvencesi teknikleri, özellikle EK-I madde 3.1.2 ye göre onaylanan sabit bağlantı parçaları için kullanılan prosedürler olmak üzere, kullanılacak yöntem ve sistematik faaliyetler,
–Üretim öncesi, üretim esnasında ve üretimden sonra uygulanacak olan testler ve muayeneler ve bunların hangi sıklıkla uygulanacağı,
–Muayene raporları, test verileri, kalibrasyon verileri, özellikle EK-I madde 3.1.2 ye göre parçaların birleştirilmesini üstlenenler olmak üzere personelin nitelikleri ve onayı,
–İstenilen kalitenin sağlanması ve kalite sisteminin verimli işlemesi için kullanılan izleme araçları.
4.3. Onaylanmış kuruluş, kalite sisteminin madde 4.2 de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğini belirlemek üzere kalite sistemini değerlendirir. Değerlendirmede, ilgili uyumlaştırılmış standardlar esas alan kalite sistemi unsurlarının madde 4.2 deki gereklere uygun olduğu varsayılır.
Denetçilerin en az bir üyesi, ilgili basınçlı ekipman teknolojisinin değerlendirilmesi konusunda tecrübeli olmalıdır. Değerlendirme prosedürü üretim yerinin denetimini içermelidir.
Değerlendirme sonucu üreticiye bildirilmelidir. Bu bildirme, değerlendirme sonuçlarını ve kararla ilgili nedenleri içermelidir. İtiraz başvurusu için gerekli hazırlıklar yapılmalıdır.
4.4. Üretici, onaylandığı şekliyle kalite sisteminden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeli etkinliğini ve devamlılığını sağlamalıdır.
Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, kalite sistemini onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kalite sistemi ile ilgili olarak yapmayı öngördükleri güncelleştirmeler hakkında bilgilendirmelidir.
Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değişiklikleri değerlendirmeli ve değiştirilmiş kalite sisteminin madde 4.2. de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğine ve yeniden bir değerlendirmenin gerekli olup olmadığına karar vermelidir.
Karar, inceleme sonuçları ve gerekçeler ile birlikte üreticiye bildirilmelidir.
5.Onaylanmış kuruluşun gözetim sorumluluğu
5.1.Gözetimin amacı, üreticinin onaylı kalite sistemi ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiğinin belirlenmesidir.
5.2.Üretici, onaylanmış kuruluşun kontrol amacıyla üretim, kontrol, test ve depolama mahallerine, giriş izni vermeli ve özellikle aşağıda belirtilenler olmak üzere bütün gerekli bilgileri temin etmelidir:
–Kalite sistem dokümanları,
–Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, ilgili personelin nitelik raporları v.b. gibi kalite kayıtları.
5.3.Onaylanmış kuruluş üreticinin kalite sistemini gerektiği gibi sürdürdüğünü ve uyguladığını belirlemek amacıyla periyodik olarak denetlemeli ve üreticiye denetleme raporlarını sunmalıdır. Periyodik denetlemelerin sıklığı, her üç yılda bir yeniden değerlendirme yapılacak şekilde olmalıdır.
5.4.Ayrıca, onaylanmış kuruluş üreticiye beklenmedik ziyaretlerde bulunacaktır. Bu ilave ziyaretin gerekliliği ve sıklığı, onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan ziyaret kontrol sistemi temelinde belirlenecektir. Özellikle, aşağıdaki faktörler ziyaret kontrol sisteminde dikkate alınmalıdır:
–Ekipmanın kategorisi,
–Daha önceki denetim ziyaretlerinin sonuçları,
–Düzeltici faaliyetin yapılma ihtiyacı,
–Sistemin onayıyla bağlantılı özel koşullar,
–Üretim organizasyonunda politikada veya tekniğinde önemli değişiklikler.
Bu tür ziyaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerektiğinde, kalite sisteminin doğru işlediğini teyit etmek için testler yapabilir veya yaptırabilir. Onaylanmış kuruluş, üreticiye bir denetim raporu, şayet bir test yapılmışsa bir de test raporu vermelidir.
6.Üretici, aşağıdaki bilgileri basınçlı ekipmanın son üretildiği tarihten itibaren on yıl süre ile, muhafaza eder ve istenildiğinde Bakanlığa sunar:
–Yukarıda madde 2 de bildirilen teknik dosya,
–Madde 4.1 in ikinci paragrafında belirtilen dokümanlar,
–Madde 4.4 ün ikinci paragrafında belirtilen güncellemeler,
–Madde 4.3 ün son paragrafında, madde 4.4 ün son paragrafında ve madde 5.3 ve madde 5.4 de belirtilen onaylanmış kuruluşun karar ve raporları.
7.Her onaylanmış kuruluş, verilen ve geri çekilen kalite sistem onayları hakkında diğer onaylanmış kuruluşlara bilgi verir.
Modül E: ÜRÜN KALİTE GÜVENCESİ
1.Bu modül, aşağıdaki madde 2 de bildirilen yükümlülükleri yerine getiren üreticinin basınçlı ekipman AT tip inceleme sertifikasında tanımlanan tipe ve Yönetmeliğin gereklerini yerine getirdiğini beyan ve garanti ettiği prosedürü tanımlamaktadır. Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, her ürüne CE uygunluk işaretini iliştirir ve yazılı bir uygunluk beyannamesi düzenler. CE uygunluk işaretine aşağıda madde 4 de açıklanan gözetimden sorumlu onaylanmış kuruluşun belirleyici numarası eşlik eder.2.Üretici, aşağıda madde 3 de tanımlandığı gibi, basınçlı ekipmanın nihai basınçlı ekipman denetimi ve testleri için onaylı bir kalite sistemi uygulamalı ve aşağıda madde 4 de açıklanan gözetime tabi olmalıdır.
3.Kalite sistemi
3.1.Üretici, basınçlı ekipmanın kalite sisteminin değerlendirilmesi için kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuruda aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
–Basınçlı ekipman ile ilgili gerekli bütün bilgiler,
–Kalite sistemi ile ilgili dokümanlar,
–Onaylanmış tip ile ilgili teknik dosya ve AT tip inceleme sertifikasının bir kopyası.
3.2.Kalite sistemi altında, basınçlı ekipmanın her bir parçası, Yönetmelik gereklerine uygunluğunun sağlanması için muayene edilmeli ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen ilgili standardlarda belirtildiği gibi gerekli testler veya eşdeğer testler ile özellikle EK-I madde 3.2. de bildirilen nihai değerlendirme yapılmalıdır. Üretici tarafından benimsenen bütün temel, gerekler ve hükümler sistematik ve düzenli bir biçimde yazılı politikalar, prosedürler ve talimatlar şeklinde dokümante edilmelidir. Bu kalite sistemi dokümanları, kalite programları, planları, elkitapları ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özellikle aşağıda belirtilenlerin yeterli tanımını içerecek şekilde düzenlenir:
–Basınçlı ekipmanın kalitesi bakımından, yönetimin sorumlulukları ve gücü, organizasyon yapısı ve kalite hedefleri,
–Üretimden sonra uygulanacak olan muayeneler ve testler,
–Kalite sisteminin verimli işlemesi için kullanılan izleme araçları,
–Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, özellikle EK-I madde 3.1.2. ve madde 3.1.3. e göre parçaların birleştirilmesini tahribatsız testleri yapanlar olmak üzere ilgili personelin nitelikleri veya onayları.
3.3.Onaylanmış kuruluş kalite sisteminin madde 3.2 de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğini belirlemek üzere kalite sistemini değerlendirir. Değerlendirmede, ilgili uyumlaştırılmış standardları esas alan kalite sistemi unsurlarının madde 3.2 deki gereklere uygun olduğu varsayılır.
Denetçilerin en az bir üyesi, ilgili basınçlı ekipman teknolojisinin değerlendirilmesi konusunda tecrübeli olmalıdır. Değerlendirme prosedürü üretim yerinin denetimini içermelidir.
Değerlendirme sonucu üreticiye bildirilmelidir. Bu bildirme, değerlendirme sonuçlarını ve kararla ilgili nedenleri içermelidir.
3.4.Üretici, onaylandığı şekliyle kalite sisteminden doğan yükümlülükleri yerine getirmeli etkinliğini ve devamlılığını sağlamalıdır.
Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, kalite sistemini onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kalite sistemi ile ilgili olarak yapmayı öngördükleri güncelleştirmeler hakkında bilgilendirmelidir.
Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değişiklikleri değerlendirmeli ve değiştirilmiş kalite sisteminin madde 3.2. de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğine ve yeniden bir değerlendirmenin gerekli olup olmadığına karar vermelidir.
Karar, inceleme sonuçları ve gerekçeleri ile birlikte üreticiye bildirilmelidir.
4. Onaylanmış kuruluşun gözetim sorumluluğu
4.1Gözetimin amacı, üreticinin onaylı kalite sistemi ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiğinin belirlenmesidir.
4.2Üretici, onaylanmış kuruluşun kontrol amacıyla, kontrol, test ve depolama mahallerine giriş izni vermeli ve özellikle aşağıda belirtilenler olmak üzere bütün gerekli bilgileri temin etmelidir:
–Kalite sistem dokümanları,
–Teknik dosya,
–Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, ilgili personelin nitelik raporları, vb. gibi kalite kayıtları.
4.3Onaylanmış kuruluş, üreticinin kalite sistemini gerektiği şekilde sürdürdüğünü ve uyguladığını belirlemek amacıyla periyodik olarak denetlemeli ve üreticiye denetleme raporlarını sunmalıdır. Periyodik denetlemelerin sıklığı, her üç yılda bir yeniden değerlendirme yapılacak şekilde olmalıdır.
4.4Ayrıca, onaylanmış kuruluş üreticiye beklenmedik ziyaretlerde bulunacaktır. Bu ilave ziyaretin gerekliliği ve sıklığı onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan ziyaret kontrol sistemi temelinde belirlenecektir. Özellikle, aşağıdaki faktörler ziyaret kontrol sisteminde dikkate alınmalıdır:
–Ekipmanın kategorisi,
–Daha önceki denetim ziyaretlerinin sonuçları,
–Düzeltici faaliyet yapılma ihtiyacı,
–Sistemin onayıyla bağlantılı özel koşullar,
–Üretim organizasyonunda politikada veya tekniğinde önemli değişiklikler.
Bu tür ziyaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerektiğinde, kalite sisteminin doğru işlediğini teyit etmek için testler yapabilir veya yaptırabilir. Onaylanmış kuruluş üreticiye bir denetim raporu, şayet bir test yapılmışsa bir de test raporu vermelidir.
5.Üretici, aşağıdaki bilgileri basınçlı ekipmanın son üretildiği tarihten itibaren on yıl süre ile muhafaza eder ve istenildiğinde Bakanlığa sunar:
–Madde 3.1 in ikinci paragrafında belirtilen dokümanlar;
–Madde 3.4 ün ikinci paragrafında belirtilen düzenlemeler;
–Madde 3.3 ün son paragrafında, madde 3.4 ün son paragrafında, madde 4.3 ve madde 4.4 de belirtilen onaylanmış kuruluşun kararları ve raporları.
6.Her onaylanmış kuruluş, verilen ve geri çekilen kalite sistem onayları hakkında diğer kuruluşlara bilgi verir.
Modül E1: ÜRÜN KALİTE GÜVENCESİ
1.Bu modül, aşağıdaki madde 3 de bildirilen yükümlülükleri yerine getiren üreticinin basınçlı ekipmanın Yönetmeliğin gereklerini yerine getirdiğini beyan ve garanti ettiği prosedürü tanımlamaktadır. Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, basınçlı ekipmanın her birine CE uygunluk işaretini iliştirir ve yazılı bir uygunluk beyannamesi düzenler. CE uygunluk işaretine, aşağıdaki madde 5 de açıklanan gözetimden sorumlu olan onaylanmış kuruluşun tanıtıcı numarası eşlik eder.2.Üretici aşağıda belirtilen teknik dosyayı hazırlamalıdır:
Teknik dosya, basınçlı ekipmanın Yönetmelik gereklerine uygunluğunu ortaya koyacak şekilde hazırlanır. Teknik dosya bu tür değerlendirme için mümkün olduğunca, basınçlı ekipmanın tasarımı, üretimi ve işleyişini kapsamalı ve aşağıdakileri içermelidir:
–Basınçlı ekipmanın genel bir tanımı,
–Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri, parçaların alt parçaların,devrelerin vb. şemaların,
–Bahsedilen çizimlerin, şemaların ve basınçlı ekipmanın çalışmasının anlaşılabilmesi için gerekli tanımlamalar ve açıklamalar,
–Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen ve tamamen veya kısmen uygulanmış standardların listesi ve bu standardların uygulanmadığı durumlarda, Yönetmeliğin temel gereklerini karşılaması için benimsenen çözümlerin açıklamaları,
–Yapılan tasarım hesaplarının ve muayenelerin sonuçları,
–Deney raporları.
3.Üretici, aşağıdaki madde 4 de tanımlandığı gibi, basınçlı ekipmanın, nihai denetimi ve testler için onaylı bir kalite sistemi uygulamalı ve aşağıda madde 5 de açıklanan gözetime tabi olmalıdır.
4.Kalite sistemi
4.1.Üretici, kalite sisteminin değerlendirilmesi için kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuruda aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
–Basınçlı ekipman ile ilgili gerekli bütün bilgiler,
–Kalite sistemi ile ilgili dokümanlar.
4.2.Kalite sistemi altında, basınçlı ekipmanın her bir parçası, Yönetmelik gereklerine uygunluğunun sağlanması için muayene edilmeli ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen ilgili standardlarda belirtildiği gibi gerekli testler veya eşdeğer testler ile özellikle EK-I madde 3.2. de bildirilen nihai ürün değerlendirmesi yapılmalıdır. Üretici tarafından benimsenen bütün temel unsurlar, gerekler ve hükümler sistematik ve düzenli bir biçimde yazılı politikalar, prosedürler ve talimatlar şeklinde dokümante edilmelidir. Bu kalite sistemi dokümanları, kalite programları, planları, elkitabı ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özellikle aşağıda belirtilenlerin yeterli tanımını içerecek şekilde düzenlenir:
–Basınçlı ekipmanın kalitesi bakımından, yönetimin sorumlulukları ve gücü, organizasyon yapısı ve kalite hedefleri,
–EK-I madde 3.1.2. ye göre onaylandığı şekilde parçaların sabit bağlantısı ile ilgili prosedürler,
–Üretimden sonra uygulanacak olan muayeneler ve testler,
–Kalite sisteminin verimli işlemesi için kullanılan izleme araçları,
–Muayene raporları, test verileri gibi kalite kayıtları, kalibrasyon verileri, özellikle EK-I madde 3.1.2. ye göre parçaların birleştirilmesini üstlenenler olmak üzere personelin nitelikleri veya onayları.
4.3.Onaylanmış kuruluş kalite sisteminin madde 4.2 de bildirilen gerekleri yerine getirip getiremediğini belirlemek üzere kalite sistemini değerlendirir. Değerlendirmede, ilgili uyumlaştırılmış standardları esas alan kalite sistemi unsurlarının madde 4.2 deki gereklere uygun olduğu varsayılır.
Denetçilerin en az bir üyesi, ilgili basınçlı ekipmanın teknolojisinin değerlendirilmesi konusunda tecrübeli olmalıdır. Değerlendirme prosedürü üretici yerinin denetimini içermelidir.
Değerlendirme sonucu üreticiye bildirilmelidir. Bu bildirme, değerlendirme sonuçlarını ve kararla ilgili nedenleri içermelidir. İtiraz başvurusu için gerekli hazırlıklar yapılmalıdır.
4.4.Üretici, onaylandığı şekliyle kalite sisteminden doğan yükümlülükleri yerine getirmeli etkinliğini ve devamlılığını sağlamalıdır.
Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, kalite sistemini onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kalite sistemi ile ilgili olarak yapmayı öngördükleri güncelleştirmeler hakkında bilgilendirilmelidir.
Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değişiklikleri değerlendirmeli ve değiştirilmiş kalite sisteminin madde 4.2. de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğine ve yeniden bir değerlendirmenin gerekli olup olmadığına karar vermelidir.
Karar, inceleme sonuçları ve gerekçeleri ile birlikte üreticiye bildirilmelidir.
5Onaylanmış kuruluşun gözetim sorumluluğu
5.1Gözetimin amacı, üreticinin onaylı kalite sistemi ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiğinin belirlenmesidir.
5.2Üretici, onaylanmış kuruluşun, kontrol amacıyla kontrol, test ve depolama mahallerine giriş izni vermeli ve özellikle aşağıda belirtilenler olmak üzere bütün gerekli bilgileri temin etmelidir:
–Kalite sistem dokümanları,
–Teknik dosya,
–Muayene raporları ve test verileri, kalibrasyon verileri, ilgili personelin nitelik raporları v.b. gibi kalite kayıtları.
5.3Onaylanmış kuruluş, üreticinin kalite sistemini gerektiği şekilde sürdürdüğünü ve uyguladığını belirlemek amacıyla periyodik olarak denetlemeli ve üreticiye denetleme raporlarını sunmalıdır. Periyodik denetlemelerin sıklığı, her üç yılda bir yeniden değerlendirme yapılacak şekilde olmalıdır.
5.4Ayrıca, onaylanmış kuruluş üreticiye beklenmedik ziyaretlerde bulunacaktır. Bu ilave ziyaretin gerekliliği, ve sıklığı onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan ziyaret kontrol sistemi temelinde belirlenecektir. Özellikle, aşağıdaki faktörler ziyaret kontrol sisteminde dikkate alınmalıdır:
–Ekipmanın kategorisi,
–Daha önceki denetim ziyaretlerinin sonuçları,
–Düzeltici faaliyet yapılma ihtiyacı,
–Sistemin onayıyla bağlantılı özel koşullar,
–Üretim organizasyonunda, politikada veya tekniğinde önemli değişiklikler.
Bu tür ziyaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerektiğinde, kalite sisteminin doğru işlediğini teyit etmek için testler yapabilir veya yaptırabilir. Onaylanmış kuruluş, üreticiye bir denetim raporu, şayet bir test yapılmışsa, bir de test raporu vermelidir.
6. Üretici, aşağıdaki bilgileri basınçlı ekipmanın son üretildiği tarihten itibaren on yıl süre ile muhafaza eder ve istenildiğinde yetkili kamu kuruluşuna sunar:
–Yukarıda madde 2 de belirtilen dokümanlar,
–Madde 4.1 in ikinci paragrafında belirtilen dokümanlar,
–Madde 4.4 ün ikinci paragrafında belirtilen güncellemeler,
–Madde 4.3 ün son paragrafında, madde 4.4 ün son paragrafında, madde 5.3 ve madde 5.4 de belirtilen onaylanmış kuruluşun karar ve raporları.
7.Her onaylanmış kuruluş, verilen ve geri çekilen kalite sistem onayları hakkında diğer onaylanmış kuruluşa bilgi verir.
Modül F: ÜRÜN DOĞRULAMASI
1.Bu modül, üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisinin aşağıdaki madde 3 ün hükümlerine tabi olan basınçlı ekipmanın;–AT tip inceleme sertifikasında, veya
–AT tasarım inceleme sertifikasında
tanımlanan tipe uygun olduğunu ve Yönetmeliğin gereklerini karşıladığını temin ve beyan ettiği prosedürü tanımlamaktadır.
2.Üretici, basınçlı ekipmanın üretimi sürecinde;
–AT tip inceleme sertifikasında, veya
–AT tasarım inceleme sertifikasında
ve tanımlanan tipe uygun Yönetmeliğin gerekleri yerine getirmesini sağlamak üzere gerekli bütün önlemleri almalıdır.
Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, CE uygunluk işaretini her basınçlı ekipmana iliştirmeli ve uygunluk beyanı düzenlemelidir.
3.Onaylanmış kuruluş aşağıdaki madde 4 de belirtilen şekilde her ürünü muayene ve test ederek, basınçlı ekipmanın Yönetmeliğin gereklerine uygunluğunu kontrol etmek için uygun incelemeleri ve deneyleri yapmalıdır.
Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, uygunluk beyanının bir kopyasını basınçlı ekipmanın son üretiminden sonra on yıl süreyle muhafaza etmeliler.
4.Basınçlı ekipmanın her bir parçasının muayene ve test edilerek doğrulanması
4.1.Onaylanmış kuruluş basınçlı ekipmanın her bir parçasını ayrı ayrı muayene eder ve tip inceleme sertifikasında tanımlanan tipe uygun olduklarını ve Yönetmelikte belirtilen gerekleri yerine getirdiklerini doğrulamak için, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde atıfta bulunulan standardlarda belirtilen testleri ve muayeneleri veya eşdeğerlerini yapar.
Onaylanmış kuruluşun özellikle yerine getireceği görevler:
–Basınçlı ekipmanın sabit bağlanan parçalarının işlemini gerçekleştiren ve tahribatsız testleri yapan personelin EK-I madde 3.1.2 veya madde 3.1.3’e uygun onaylı olduğunu doğrulamak,
–Malzeme üreticisi tarafından EK-I madde 4.3. e uygun olarak hazırlanmış olan sertifikayı doğrulamak,
–EK-I madde 3.2. de bildirildiği gibi nihai muayeneyi ve dayanıklılık testini yapmak veya yaptırmak ve varsa emniyet donanımını muayene etmek,
4.2.Onaylanmış kuruluş, basınçlı ekipmanın her bir parçasına tanıtıcı numarasını iliştirmeli veya iliştirtmeli ve yapılan testler ile ilgili yazılı bir uygunluk sertifikası düzenlenmelidir.
4.3.Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, onaylanmış kuruluş tarafından düzenlenen uygunluk sertifikasının talep üzerine temin edileceğini garanti etmelidir.
Modül G : AT BİRİM DOĞRULAMASI
1.Bu modül, üreticinin aşağıdaki madde 4.1 de bildirilen sertifikaya sahip basınçlı ekipmanın Yönetmeliğin gereklerine uygun olduğunu beyan ve garanti ettiği prosedürü tanımlamaktadır. Üretici, CE uygunluk işaretini basınçlı ekipmana iliştirir ve uygunluk beyanı düzenler.2.Üretici, birim doğrulaması için, kendi seçeceği bir onaylanmış kuruluşa başvuracaktır.
Başvuruda aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
–Üreticinin adı, adresi ve basınçlı ekipmanın bulunduğu yer,
–Benzer başvurunun bir başka onaylanmış kuruluşa yapılmamış olduğuna dair yazılı bir beyanname,
–Teknik dosya.
3.Teknik dosya basınçlı ekipmanın, Yönetmeliğin gereklerine uygunluğunu ortaya koyacak ve basınçlı ekipmanın tasarım, üretim ve işleyişinin anlaşılmasını sağlayacak şekilde olmalıdır.
Teknik dosyanın içermesi gerekenler:
–Basınçlı ekipmanın genel bir tanımı,
–Kavramsal tasarım ve imalat çizimleri, parçaların alt parçaların,devrelerin vb. şemaları,
–Bahsedilen çizimlerin, şemaların ve basınçlı ekipmanın çalışmasının anlaşılabilmesi için gerekli tanımlamalar ve açıklamalar,
–Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen ve tamamen veya kısmen uygulanmış standardların listesi ve bu standardların uygulanmadığı durumlarda, Yönetmeliğin temel gereklerini karşılaması için benimsenen çözümlerin açıklamaları,
–Yapılan tasarım hesaplarının ve muayenelerin sonuçları,
–Deney raporları,
–EK-I madde 3.1.2 ve madde 3.1.3. e uygun olarak ilgili personelin nitelik ve onayları, üretim ve test işlemlerinin onayı hakkındaki uygun ayrıntılar.
4.Onaylanmış kuruluş, basınçlı ekipmanın her bir parçasının tasarım ve yapısını incelemeli ve Yönetmelikte belirtilen gerekleri yerine getirdiklerini garanti etmek için, üretim sırasında Yönetmeliğin 5 inci maddesinde atıfta bulunulan standardlarda belirtilen testleri veya eşdeğer muayene ve testleri yapmalıdır.
Onaylanmış kuruluşun özellikle yerine getireceği görevler:
–Teknik dosyayı tasarım ve üretim prosedürleri yönünden incelemek,
–Kullanılan malzemelerin ilgili uyumlaştırılmış standardlarda belirtilenlere veya basınçlı ekipmanın malzemesinin Avrupa onayına uygun olmaması halinde, bunların değerlendirilmesi ve EK-I madde 4.3. e göre malzeme üreticisi tarafından düzenlenen sertifikanın kontrolü,
–Basınçlı ekipmanın sabit bağlanan parçalarının prosedürlerini onaylamak veya daha önce EK-I madde 3.1.2. ye göre onaylanmış olduğunu kontrol etmek,
–EK-I madde 3.1.2 ve madde 3.1.3 de istenilen nitelikleri veya onayları doğrulamak,
–EK-I madde 3.2.1. de bildirilen son muayeneleri gerçekleştirmek, EK-I madde 3.2.2. de bildirilen dayanıklılık testlerini yapmak veya yaptırmak şayet varsa emniyet donanımını muayene etmek.
4.1.Onaylanmış kuruluş, basınçlı ekipmana belirleyici numarasını iliştirmeli veya iliştirtmeli ve yapılan testler ile ilgili yazılı bir uygunluk sertifikası düzenlemelidir. Sertifika on yıl süreyle muhafaza edilmelidir.
4.2.Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, onaylanmış kuruluş tarafından hazırlanan uygunluk beyanını ve uygunluk sertifikasının talep üzerine temin edileceğini garanti etmelidir.
Modül H : TAM KALİTE GÜVENCESİ
1.Bu modül, aşağıda madde 2 de bildirilen yükümlülükleri yerine getiren üreticinin, basınçlı ekipmanın, Yönetmeliğin gereklerini karşıladığını beyan ve garanti ettiği prosedürü tanımlar. Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, basınçlı ekipmanın her bir parçasına CE uygunluk işaretine iliştirir ve yazılı bir uygunluk beyanı düzenler. CE uygunluk işaretine, aşağıda madde 4 de açıklanan gözetimden sorumlu onaylanmış kuruluşun tanıtıcı numarası eşlik eder.2.Üretici; tasarım, üretim, nihai inceleme ve testler için aşağıda madde 3 de belirtildiği gibi onaylı bir kalite sistemi uygulamalı ve aşağıda madde 4 de belirtilen gözetim prosedürüne tabi olmalıdır.
3.Kalite sistemi
3.1.Üretici, kalite sisteminin değerlendirilmesi için kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuruda aşağıdaki bilgileri kapsamalıdır:
–Basınçlı ekipman ile ilgili gerekli bütün bilgiler,
–Kalite sistemi ile ilgili dokümanlar.
3.2.Kalite sistemi, basınçlı ekipmanın, Yönetmelik gereklerine uygun olmasını sağlanmalıdır.
Üretici tarafından benimsenen bütün unsurlar, gerekler ve hükümler sistematik ve düzenli bir biçimde yazılı politikalar, prosedürler ve talimatlar şeklinde dokümante edilmelidir. Bu kalite sistemi dokümanları, kalite programları, planları, elkitapları ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özellikle aşağıda belirtilenlerin yeterli tanımını içerecek şekilde düzenlenir:
–Tasarım ve ürün kalitesi bakımından yönetimin sorumlulukları ve gücü, organizasyon yapısı ve kalite hedefleri,
–Standardlar da dahil olmak üzere uygulanacak teknik tasarım özellikleri ve bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde bildirilen standardların tam olarak uygulanmadığı durumlarda basınçlı ekipmanı ilgilendiren Yönetmeliğin temel gereklerine uygunluğun sağlanması için kullanılacak olan araçlar,
–Özellikle EK-I madde 4. e uygun malzemeler konusunda olmak üzere, basınçlı ekipmanın tasarımında kullanılacak tasarım kontrol ve tasarım doğrulama teknikleri, yöntemleri ve sistematik faaliyetler.
–Özellikle EK-I madde 3.1.2’ye göre onaylandığı şekliyle parçaların sabit bağlantısı ile ilgili prosedürler olmak üzere ilgili üretim, kalite kontrol ve kalite güvencesi teknikleri, yöntemleri ve sistematik faaliyetler.
–Üretim öncesi, üretim esnasında ve üretimden sonra yapılacak olan muayeneler ve testler ile bunların gerçekleştirilme sıklıkları,
–Muayene raporları, test verileri gibi kalite kayıtları kalibrasyon verileri, özellikle EK-I madde 3.1.2. ve madde 3.1.3 e göre parçaların birleştirilmesini ve tahribatsız testleri yapanlar olmak üzere ilgili personelin nitelikleri veya onayları,
–Basınçlı ekipmanın istenilen tasarımının ve kalitesinin sağlanması ve kalite sisteminin etkin bir şekilde işlemesinin gözetimi için kullanılan araçlar.
3.3. Onaylanmış kuruluş, madde 3.2 de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğini belirlemek üzere kalite sistemini değerlendirir. Değerlendirmede, ilgili uyumlaştırılmış standardları esas alan kalite sistemi unsurlarının madde 3.2 deki gereklere uygun olduğu varsayılır.
Denetçilerin en az bir üyesi, ilgili basınçlı ekipmanı teknolojisinin değerlendirilmesi konusunda tecrübeli olmalıdır. Değerlendirme prosedürü üretim yerinin denetimini de içermelidir.
Değerlendirme sonucu üreticiye bildirilmelidir. Bu bildirme, değerlendirme sonuçlarını ve kararla ilgili nedenleri içermelidir. İtiraz başvurusu için gerekli hazırlıklar yapılmalıdır.
3.4.Üretici, onaylandığı şekliyle kalite sisteminden doğan yükümlülükleri yerine getirmeli etkinliğini ve devamlılığını sağlamalıdır.
Üretici veya Topluluk içinde faaliyet gösteren yetkili temsilcisi, kalite sistemini onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kalite sistemi ile ilgili olarak yapmayı öngördükleri güncelleştirmeler hakkında bilgilendirmelidir.
Onaylanmış kuruluş, yapılması düşünülen değişiklikleri değerlendirmeli ve değiştirilmiş kalite sisteminin madde 4.2. de bildirilen gerekleri yerine getirip getirmediğine ve yeniden bir değerlendirmenin gerekli olup olmadığını karar vermelidir. Karar, inceleme sonuçları ve gerekçeleri ile birlikte üreticiye bildirilmelidir.
4.Onaylanmış kuruluşun gözetim sorumluluğu
4.1.Gözetimin amacı, üreticinin onaylı kalite sistemi ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiğinin belirlenmesidir.
4.2.Üretici, onaylanmış kuruluşa, kontrol amacıyla üretim, kontrol, test ve depolama mahallerine, giriş izni vermeli ve özellikle aşağıda belirtilenler olmak üzere bütün gerekli bilgileri temin etmelidir.
–Kalite sistem dokümanları,
–Analizlerin, hesaplamaların ve testlerin sonuçları gibi kalite sisteminin tasarım kısmıyla ilgili kalite kayıtları,
–Denetleme raporları, test verileri, kalibrasyon verileri ve ilgili personelin nitelikleri ile ilgili raporlar gibi kalite sisteminin üretim kısmıyla ilgili kalite kayıtları.
4.3.Onaylanmış kuruluş, üreticinin kalite sistemini gerektiği şekilde sürdürdüğünü ve uyguladığını belirlemek amacıyla periyodik olarak denetlemeli ve üreticiye denetleme raporunu sunmalıdır. Periyodik denetlemelerin sıklığı, her üç yılda bir yeniden değerlendirme yapılacak şekilde olmalıdır.
4.4.Ayrıca, onaylanmış kuruluş üreticiye beklenmedik ziyaretlerde bulunacaktır. Bu ilave ziyaretin gerekliliği ve sıklığı, onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan ziyaret kontrol sistemi temelinde belirlenecektir. Özellikle, aşağıdaki faktörler ziyaret kontrol sisteminde dikkate alınmalıdır:
–Ekipmanın kategorisi,
–Daha önceki denetim ziyaretlerinin sonuçları,
–Düzeltici faaliyet yapılma ihtiyacı,
–Sistemin onayıyla bağlantılı özel koşullar,
–Üretim organizasyonunda, politikada ve tekniğinde önemli değişiklikler.
Bu tür ziyaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerektiğinde, kalite sisteminin doğru işlediğini teyit etmek için testler yapabilir veya yaptırabilir. Onaylanmış kuruluş üreticiye bir denetim raporu, şayet bir test yapılmışsa, bir de test raporu vermelidir.
5.Üretici, aşağıdaki bilgileri basınçlı ekipmanın son üretildiği tarihten itibaren on yıl süre ile, muhafaza eder ve istenildiğinde yetkili kamu kuruluşuna sunar:
–Madde 3.1 in ikinci paragrafının ikinci alt paragrafında belirtilen dokümanlar,
–Madde 3.4 ün ikinci alt paragrafında belirtilen düzenlemeler,
–Madde 3.3 ün son alt paragrafında, madde 3.4 ün, son paragrafında ve madde 4.3 ve madde 4.4 ‘de belirtilen onaylanmış kuruluşun karar ve raporları.
6.Her onaylanmış kuruluş, verilen ve geri çekilen kalite sistem onayları hakkında diğer onaylanmış kuruluşlara bilgi verir.
Modül H 1: TASARIM İNCELEMESİ VE NİHAİ DEĞERLENDİRMENİN ÖZEL GÖZETİMİ VE TASARIM İNCELEMESİ İLE TAM KALİTE GÜVENCESİ
1.H Modülünün gereklerine ilaveten, aşağıda belirtilenler uygulanır:a)Üretici, tasarım incelemesi için onaylanmış kuruluşa başvurur.
b)Başvuru formu, basınçlı ekipmanın tasarım, üretim ve işleyişini anlaşılmasını mümkün kılmalı ve Yönetmeliğin ilgili gereklerine uygunluğun denetlenmesine olanak sağlamalı ve başvuru formu aşağıdakileri içermelidir.
–Uygulanmış olan standardlar dahil, teknik tasarım ayrıntıları,
–Özellikle bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen standardların tam uygulanamadığı durumlarda, yeterliliklerinin kanıtlayacak gerekli destekleyici deliller. Bu destekleyici deliller üreticinin laboratuvarları tarafından veya üretici adına yapılan testlerin sonuçlarını içerir.
c)Onaylanmış kuruluş başvuruyu incelemeli ve tasarımın, Yönetmeliğin koşullarına uyması durumunda, başvuru sahibine bir AT tasarım inceleme sertifikası vermelidir. Sertifika, muayene sonucunu, geçerlilik koşullarını, onaylanan tasarımın tanınması için gerekli bilgileri ve gerektiğinde, basınçlı ekipmanın veya aksesuarlarının işlevinin tanımlamasını içermelidir.
d)Başvuru sahibi, AT tasarım inceleme sertifikasını hazırlayan onaylanmış kuruluşa, onaylanan tasarımda yaptığı bütün değişikliklerinden haberdar etmelidir. Yönetmelikte belirtilen temel gereklere uygunluğu veya basınçlı ekipmanın kullanım şartlarını etkileyen değişikliklerin olması durumunda, onaylanan tasarımdaki bu değişiklikler için, tasarım inceleme sertifikasını veren onaylanmış kuruluştan ilave onay alınır. Bu ilave onay asıl AT tasarım inceleme sertifikasının eki şeklinde verilmelidir.
e) Her onaylanmış kuruluş, verilen veya geri çekilen tasarım inceleme sertifikaları ile ilgili bilgileri diğer onaylanmış kuruluşlara da iletmelidir.
2.EK-I madde 3.2. de belirtilen nihai değerlendirme, onaylanmış kuruluş tarafından yapılan beklenmedik ziyaretler şeklinde arttırılmış gözetime tabidir. Bu tür ziyaretler sırasında, onaylanmış kuruluş basınçlı ekipmanın üzerinde muayeneler yapmalıdır.
2.EK-I madde 3.2. de belirtilen nihai değerlendirme, onaylanmış kuruluş tarafından yapılan beklenmedik ziyaretler şeklinde arttırılmış gözetime tabidir. Bu tür ziyaretler sırasında, onaylanmış kuruluş basınçlı ekipmanın üzerinde muayeneler yapmalıdır.
Yöntem Seçimi
Modül Belirleme Tabloları
